Buyrug‘i maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablarini tasdiqlash haqida

2-§. Atrof muhitni o‘rganish va anglash
202. Quyidagilar 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda atrof muhitni o‘rganish va
anglash talablari hisoblanadi:
jonli va jonsiz olamni kuzatish hamda ta’riflab berish;
inson tana a’zolarini bilib olish.
203. Quyidagilar 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda atrof muhitni o‘rganish va
anglash indikatorlari hisoblanadi:
yaqin atrofidagi unga ma’lum bo‘lgan buyumlarning (o‘yinchoq, idishlar, kiyimlar,
poyabzal, transport vositalari) nomlarini aytish;
o‘simliklar va hayvonlarning o‘sishini bilish;
tabiat hodisalarini kuzatish;
jonli va jonsiz olam o‘rtasidagi asosiy tafovutlarni bilish;
kun va tunni ajrata olish;
insonning asosiy tana a’zolarining vazifalarini bilish, o‘z tana a’zolarini (quloqlari
eshitishini, ko‘zlari ko‘rishini) to‘g‘ri ko‘rsatish;
bolalarni katta yoshdagilardan ajrata olish.
204. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar ta’limiga quyidagicha yondashish lozim:

---

bolaga o‘simliklar va hayvonlar tasvirlangan kitob berib, ularni ta’riflab berishni
so‘rash;
bolaning uy hayvonlarining nomini aytishi va ularning ovozini o‘xshatishini
rag‘batlantirish;
bolaga o‘simliklar va hayvonlar qanday o‘sishini butun yil davomida kuzatishi mumkin
bo‘ladigan sharoitlarni yaratish;
bolaning savollariga javob berish, boshqa hayvonlar chiqaradigan ovozlar to‘g‘risida
suhbatlashish;
bolaning o‘z tana a’zolarini o‘rganishini rag‘batlantirish, ularning nima uchun
mo‘ljallanganligi va inson hayotidagi ahamiyatini tushuntirish;
bolaning katta yoshdagilar va bolalarning tashqi ko‘rinishidagi yaqqol tafovutlar va
o‘xshashliklarni topishini rag‘batlantirish.
205. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar bilan mashg‘ulotlar olib borishda ular
toliqib qolishining oldini olish lozim.
3-§. Ijod
206. Quyidagilar 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda ijod talablari hisoblanadi:
turli tovush va ovozlarni ajratish qobiliyatiga ega bo‘lish;
musiqali faoliyatda ishtirok etishga qiziqish bildirish;
ko‘rgazmali faoliyatda ishtirok etishga qiziqishini namoyish etish.
207. Quyidagilar 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarda ijod indikatorlari hisoblanadi:
o‘yinlarda ishtirok etish va tovushlar o‘rtasidagi farqlanishlarni ajrata olish;
avval o‘rgangan qo‘shig‘ini tanish;
boshqa bolalar kuylayotganlarida ularga qo‘shilib kuylash;
ohangga mos ravishda qo‘llari bilan chapak chalib va oyoqlari bilan tapillatib qo‘shiq
aytish;
egri chiziqlar yordamida turli kataklar va to‘rlarni chiza boshlash.
208. 2 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar ta’limiga quyidagicha yondashish lozim:
bolaga boshqa bolalar bilan o‘yinlarda ishtirok etishni taklif qilish;
bolaga tanish qo‘shiqni aytishni boshlab, boladan qo‘shiqni birgalikda aytishni iltimos
qilish;
boladan biror-bir qo‘shiq to‘qishni iltimos qilish;
bolaga qo‘shiq aytishni va bir vaqtning o‘zida kuyning ohangiga mos ovozlar chiqarish,
qo‘llar bilan chapak chalish va oyoqlar bilan tapillatishni taklif qilish;
boladan u o‘rganib olgan qo‘shiqlarni aytishni iltimos qilib, uning musiqa ohangiga
muvofiq oddiy harakatlarni bajarishini rag‘batlantirish;
bolaning rasm chizishini rag‘batlantirish va unga ma’lum joylarda rasm chizish bo‘yicha
ko‘rsatma berish.