Buyrug‘i maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablarini tasdiqlash haqida

2-§. Hissiy rivojlanish
140. Quyidagilar 12 — 24 oylik bolalarda hissiy rivojlanish talablari hisoblanadi:
bola o‘zining “men” konsepsiyasini rivojlantirishi;
bola boshqalarning his-tuyg‘ularini ajratish qobiliyatiga ega bo‘lishi.
141. Quyidagilar 12 — 24 oylik bolalarda hissiy rivojlanish indikatorlari hisoblanadi:
ko‘zguda, suratda o‘zini tanish, o‘z ismini bilish;
istaklari katta yoshdagilar talablariga mos kelmaganda norozilik bildirish;
turmush tarziga aralasha boshlash (supurish, magnitofonni yoqish va o‘chirish);
ruhan ko‘ngilchan, katta yoshdagilarning unga nisbatan munosabatiga juda sezgir
bo‘lish;
atrofdagilarning his-tuyg‘ularini (ona baxtiyor, buva toliqqan, tarbiyachining jahli
chiqqan) so‘z ohangi va harakatidan ajratish;
o‘z hissiyotlarini ifodalash (o‘pish, quchoqlash, quvonish, o‘z yutuqlari bilan
g‘ururlanish, o‘zi tanigan katta yoshdagilar bilan xayrlashayotganda xafa bo‘lish, achchiqlanish,
yig‘layotganlarni o‘zicha yupatishga urinish);
katta yoshdagilarning munosabatini sezish va tushunish.
142. 12 — 24 oylik bolalar bilan munosabatlarda quyidagilarga ahamiyat berish lozim:
bolaning ko‘zgu, fotosuratlarda o‘zi, onasi, otasini ko‘rsatishini rag‘batlantirish;
bolaning tez-tez ismini aytib chaqirish;
bola qandaydir harakatlarni bajarib, biror yutuqqa erishgani uchun uni rag‘batlantirish
va maqtash;
bolaga uni yaxshi ko‘rishlari, qadrlashlari va unga g‘amxo‘rlik qilishlarini tushunish
imkoniyatini berish;
o‘zini tutish qoidalariga hamda “yaxshi”, “mumkin”, “mumkin emas” kabi
tushunchalarni o‘rgatishni boshlash;
boshqa bolalar xursand, xafa bo‘lganlarida yoki charchaganlarida bolaning e’tiborini
shunga qaratish;
bolaga boshqa bolalar, ularning qo‘rquvlari, orzu-umidlari va sevinchlari to‘g‘risidagi
hikoyalarni o‘qib berish.
143. 12 — 24 oylik bolalar bilan munosabatlarda quyidagilarga rioya qilish lozim:
bolaning qadr-qimmatini yerga uradigan so‘zlardan foydalanmaslik;
bolani emas, uning harakatlari va muomalasini baholash;
bolaning haddan tashqari hayajonlanish holatiga tushib qolishining oldini olish.