O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muxandislik-texnologiya instituti

Tayanch iboralar: Tuxumlarni joylashtirish, tamg’alash va saqlash. 
Tuxumlarni toza yog’och yashiklarga va karton qutilarga ko’pincha 360 va 720 
tadan qilib joylandi
 
 
 

---

103 
Parhezbop tuxumlar massasiga qarab, oshxonabop tuxumlar esa ham massasi va sifatiga 
qarab I va II kategoriyalarga bo’linadi. Tuxumlarning kategoriyasi tuxum po’chog’ining, 
sarig’ining, oqining holati, havo kamerasining o’lchami va bir dona tuxumning massasiga qarab 
belgilanadi. Bu ko’rsatkichlar tuxumlarni maxsus qurilma-ovoskopda elektr nuri yordamida 
yoritib aniqlanadi. Parhezbop tuxumlarning ikkala kategoriyasining ham po’chog’i butun, toza, 
sariq qismi tuxum o’rtasida joylashgan bo’lib, kam harakatlanuvchan, oqi nurni yaxshi 
o’tkazadigan bo’lishi kerak. Parhez tuxumlarning I kategoriyasida bir donasining o’rtacha 
massasi 54 g dan, II kategoriyasining bir donasining massasi esa 44 g dan kam bo’lmasligi kerak. 
Parhez tuxumlarda havo kamerasining balandligi 4 mm dan ortiq bo’lmasligi kerak. 
Oshxona tuxumlarining yangi, sovuqxonalarda, ohakli eritmalarda saqlangan turlarining I 
kategoriyasining po’chog’i butun, toza, sarig’i markaziy holatdan salgina surilgan, tuxum oqi 
pishiq, nur o’tkazadigan, havo kamerasi harakatchan bo’lishi, uning balandligi esa 7 mm dan 
ortiq bo’lmasligi kerak. Bunday tuxumlarning birinchi kategoriyasining bir donasining o’rtacha 
massasi kamida 48 g ni tashkil etishi kerak. Oshxona tuxumlarining II kategoriyasida esa tuxum 
sarig’i sal bo’shashganroq, aniq ko’rinib turadigan bo’lishi kerak. Tuxum oqi bo’shroq, 
suvsimon bo’lishiga yo’l qo’yiladi. Bunday tuxumlarning havo kamerasining balandligi 13 mm 
dan ortiq, bir dona tuxumning o’rtacha massasi esa 43 g dan kam bo’lmasligi kerak. Havo 
kamerasining balandligi 13 mm dan ortiq yoki bir donasining massasi 43 g dan kam bo’lgan 
tuxumlar sotuvga ruxsat etilmaydi. 
Tuxumlarda uchraydigan nuqsonlarni ikki guruhga jamlash mumkin. Birinchi guruhga 
to’la ovqatlik qiymatiga ega bo’lmagan tuxumlar, ikkinchi guruhga esa texnikaviy nuqsonga ega 
bo’lgan tuxumlar kiradi. 
Ovqatga ishlatsa bo’ladigan nuqsonli tuxumlarga po’stlog’i singan (oqib chiqish belgilari 
yo’q); kichik dog’li (po’choq tagida dog’ning yuzasi tuxum butun yuzasining 1/8 qismidan 
ortmasligi kerak) va havo kamerasining balandligi 13 mm dan oshmaydigan tuxumlarni kiritish 
mumkin. 
Tuxumlarda uchraydigan texnik nuqsonlarga po’chog’i sinib, ichki qismi to’la yoki 
qisman oqib chiqqan; katta dog’li (po’choq tagida dog’ning yuzasi tuxumning butun yuzasining 
1/8 qismidan ortiq); krasyuk - tuxum sarig’i oqi bilan aralashib qolgan; ichida qon xalqasi bor va 
pushti urchimagan inkubator tuxumlari kiradi. 
Texnik nuqsonga ega bo’lgan tuxumlarni ovqatga ishlatishga ruxsat etilmaydi.