www.ziyouz.com
kutubxonasi
16
xislat egasi edilar. Shundan unga: «Ey shayx, biz senga insof qilmadik. Yoshligingda
sendan jizya olib, qariganingda tashlab qo‘ydik», dedilar-da, uning qo‘lidan ushlab uyiga
olib bordilar. Unga zarur miqdorda oziq-ovqat tayin etdilar va Baytul-mol xazinachisiga:
«Bu va bunga o‘xshashlarning o‘zi va ahliga yetarli miqdorda mablag‘ ajrat», deb odam
yubordilar.
Bir marta Umar (r.a.) Madina ko‘chalarida yurgandilar, ozg‘inlikdan to‘zib ketgan
qizchani ko‘rib qoldilar. Qiz bir turar, bir yiqilardi. Shunda Umar (r.a.): «Bu qizaloqning
aybi nima?! Gunohi ne?! Qaysi biringiz bu qizchani taniysiz?» dedilar. O’g‘illari Abdulloh:
«Tanimadingizmi, ey mo‘minlarning amiri?» deganda, u kishi: «Yo‘q», dedilar. Abdulloh
aytdilar: «Bu – qizlaringizdan biri!»
– Bu qaysi qizim?
– Umarning o‘g‘li Abdullohning qizi Falona.
– Essiz, bu holga tushishiga nima sabab bo‘ldi?
– Sizdagi narsa bundan to‘sib qo‘ydi.
– Allohga qasamki, menda musulmonlarnikichalik haqqingdan boshqa narsa yo‘q. Bu –
men va sizning o‘rtangizdagi Allohning kitobi (farzi)dir.
Madinaga tijoratchilar karvoni keldi. Unda ayollar va bolalar ham bor edi. Umar (r.a.)
Abdurahmon ibn Avfga (r.a.): «Bu kecha ularga qo‘riqchilik qilasizmi?» dedilar. Ularni
qo‘riqlab kech kiritishdi. Alloh farz etgan namozlarini o‘qishdi. Shunda Umar (r.a.) bir
go‘dakning yig‘isini eshitdilar va u tomon yurdilar. Uning onasiga: «Allohdan qo‘rq,
bolangga yaxshi qara», dedilar, so‘ng o‘z o‘rinlariga qaytdilar. Shunda yana yig‘i ovozini
eshitib, onasiga: «Allohdan qo‘rq va bolangga yaxshi qara», dedilar-da, joylariga
qaytdilar. Vaqtiki, tun oxirlagandi, yana uning yig‘isini eshitdilar. Onasiga borib: «Hayf
senga, yaxshi ona emas ekansan! O’g‘lingga nima bo‘ldi, kechadan beri tinchimaydi?»
dedilar. Onasi u kishini mo‘minlarning amiri ekanliklarini bilmay: «Ey Allohning bandasi,
u kechadan beri meni bezor qilib yubordi, men uni ko‘krakdan chiqarishga
majburlayman, u esa ko‘nmaydi», dedi. Umar (r.a.): «Nima uchun?» deb so‘radilar. U
aytdi: «Chunki Umar faqat ko‘krakdan chiqqan bolalargagina nafaqa belgilaydi (ya’ni,
farzandlari ko‘krakdan chiqqan otalargagina haq beradi). Umar (r.a.): «Buning yoshi
nechada?» dedilar. U: «Mana shuncha oylik», deb aytdi. Umar (r.a.) esa: «Essiz, unaqa
shoshmagin», dedilar-da, bomdod namozini o‘qidilar. Yig‘ining kuchliligidan qiroatlari
odamlarga yaxshi eshitilmadi. Shunda salom berib dedilar: «Ey baxtsiz Umar, qancha
musulmon farzandlari halok bo‘ldi...» So‘ng bir munadiyga: «Go‘daklaringizni ko‘krakdan
chiqarishga shoshilmanglar. Biz Islomda tug‘ilgan har bir go‘dak uchun (haq)
belgilaymiz», deb nido qilishga buyurdilar. Bu bilan hamma tomonga chopar yuborildi.
Aniqki, tarix bu hodisadan ko‘ra ajoyibroq va ta’sirliroq narsani rivoyat qilmagan.
Barcha millatlarning hazorasida Umarning (r.a.) demokratiyasiga bo‘ylasha oladigan
hodisa bo‘lmagan. Zero, u zot ashoblari uxlayotgan onda karvonga qarab, tunni bedor
o‘tkazdilar. Umar (r.a.) o‘sha kunlarda mo‘minlarning amiri, Kisro va Qaysarning
mag‘lubiyati sababchisi va mulklarining vorisi edilar. U zot o‘sha kunda bu karvonni
qo‘riqlash buyurilgan bir qo‘riqchining ishini qildilar. Vaholanki, qo‘riqchi ham Umarning
(r.a.) ishini qilishi mahol edi. Yig‘layotgan go‘dakdan ogoh bo‘lish, onasidan bolasiga
yaxshi qarashni uch marta so‘rash... Ichimizda kim Umarning (r.a.) karvon ahliga
ko‘rsatgan muomalasini qila oladi? Tarix ulug‘laridan kim Umarning (r.a.) buyuk insoniy
shuuriga yaqinlasha oladi?
Islom hazorasi. Ahmad Muhammad
Do'stlaringiz bilan baham: |