www.ziyouz.com
kutubxonasi
46
faqat kimning qaysi tomondaligini hech kim bilmasdi. Rais janoblari maxsus trans-
e'tiqodiy komissiya tuzdi va men tilmochlik qilib ancha pul ishlab oldim. Ushbu komissiya
barcha ishtirokchilar va qiziquvchilarning dalillariga quloq tutib, ularni tahlil qilish bilan
shug‘ullandi. Garchi pravoslav bo‘lmagan mustaqil ruhoniy haligi kitobi va haqoratlangan
sektaning katta-kichik rohiblari bilan ko‘rinmay qolgan bo‘lsa ham, qolganlar ulardan
juda xafa bo‘lishdi. Anjumanda Salmon Rushdiy va Usoma bin Laden haqida ham
gapirildi. Rais janoblari fatvo Payg‘ambar (s.a.v.)ni deb bo‘lmaganligini, balki chet elda
yashayotgan Imomning o‘z tasviri tufayli bo‘lganini zimmasiga oldi. Deobandilar
komissiyani ham, anjumanni ham tark etishdi. Rais janoblari darhol o‘z raislik
lavozimidan bo‘shashini e'lon qildi. Tarafdorlari unga va uning bo‘shangligiga qarshi
chiqishdi. Pravoslavlar ularni anjumanga qarshi chiqishda aybladi va hokazo va hokazo.
Hech kim, hatto g‘oyib bo‘lgan Noam ham bu to‘qnashuv va janjalni, global e'tiqodlararo
munosabatning sinishini bostira olmadi, alal-oqibat, qolgan-qutgan mablag‘, oliyjanoblik
bilan, haliyam shu yerda qolgan tashkilotchilar bilan mening o‘rtamda taqsimlandi.
60
Ha, aytgancha, bir gal men oddiy Lamani (Mongoliya va Tibetdagi buddist rohiblar)
emas, balki buyuk Dalay-Lamani uchratganman. Bu Moskvada ro‘y bergan bo‘lib,
tarjimon va boshlovchi sifatida Boltiqbo‘yi yozuvchilari delegatsiyasini bu yerga olib
kelgandim. O'shanda qayta qurish davri edi. Garchi Dalay-Lama tibet tilida gapirayotgan
bo‘lsa ham, men uning gaplarini tushunib turardim: «qurolsizlanish», «zulm qilmaslik»,
«yangi era» va «yangi global tartib» kabilar. Kulgili odam. Men uni gipnoz qilishga
uringandim, aqalli sirli aloqa o‘rnatishga intildim, yo‘q, bari befoyda bo‘ldi, u haddan
ortiq siyosiy tus bergandi o‘ziga. Hafsalam pir bo‘lgandi o‘shanda. Ma'ruzadan so‘ng,
mezbonlar o‘zlarini aqlliroq ko‘rsatishga urinishganda, Dalay-Lama buning aksini qilgan
va yozuvchilar uni tavof qilishga tushishgandi. Hanuz esimda, dinni yangi qabul qilgan
Boltiqbo‘yi delegatsiyamizdagi xonimlardan biri Hazratning oldiga yaqinlashgan, bir
qadam - jilmayish, yana bir qadam - yana jilmayish, uchinchi qadam - jilmayish va
egilish, shu tariqa Dalay-Lamaning muqaddas qo‘liga yetguncha, ayolning ichidan suv
kelib, bo‘lari bo‘lib bo‘lgandi... O'sha uchrashuvdan qolgan xotira mana shundan iborat.
61
Men Lining aslida juda ko‘p narsadan xabardorligiga shubha qilardim. Misol uchun,
ushbu bobga kelganimda, u qalin daftarimga ishora qilib «Mana endi bu mustahkamroq
bo‘la boshladi» dedi. Bu bilan nimani nazarda tutgan? Oltmish birinchi bo‘lakda
jangarilarimiz harakatining tayyor bayonidan qochgan bo‘larmidik? Ha, chindan ham
«tarjima» deb ataluvchi ikki-uch turdagi oltmish bayonotdan so‘ng, endi yangi bayonotni
tarjima qilyapman, deya olmayman, chunki boshqa yangisininig o‘zi yo‘q. Xo‘sh, nima
qilmoqchiman? Avvalgi bobga sayqal beryapman deb o‘tirishim kerakmi? Yo shaxsiy
masalalarni yozyapman, deyinmi? Ular meni o‘ldirishgan bo‘lardi. Lekin agar yozishni
tugatsam, shu meni o‘ldiradi. Shu o‘ylar bilan chalg‘ib o‘tirganimda, Li taklif kiritib qoldi:
«Menga inglizcha o‘rgatsang bo‘lmaydimi, men esa senga xitoychani...» Bu bir bahona
Ko‘k Turklari asiri (roman). Nouman Smaylz
Do'stlaringiz bilan baham: |