A ashirov, sh. Atadjanov

♦ Idrok etish funksiyasi bu — k ish ilarga d u n y on in g
manzarasini yaratish imkonini beradi va shu boisdan ham ramziy
funksiya bilan chambarchas bog‘liq.
♦ K o m m u n ik a tiv fu n ksiyad a e tn o m a d a n iy a n ’analar
ajdodiardan avlodlarga o'tkaziladi.
Urnuman olganda, mazkur funksiyalar ham og‘zaki tarzda,
ham informatsiya almashuvi shaklida, ham og‘zaki bo‘lmagan
usullar va atributlar orqali amalga oshiriladi. Etnom adaniy
an ’analarni uzatilishida, ko‘pincha, til muhim rol o ‘ynamaydi
va bunda ramziy tavsif kasb etuvchi: imo-ishora, marosimlar, ritu-
allar, simvollar, timsollar, kiyim-kechaklar, ovqatlar va shu kabi-
lar muhim ahamiyat kasb etadi. Madaniyatning mazkur etnik funk-
siyalari asosiy maqsad — shaxsni psixologik himoyalashga xiz-
mat qiladi, unga olamda o ‘zini idrok etish va mana shunday xavf-
siz hamda ishonchli turmush tarziga ega bo‘lish imkoniyatini bera-
di. Etnik madaniyatda etnosga xos himoya mexanizmi ham bo‘ladi.
V.2. Etnik madaniyat
Odatda, biror kishi hayoti davomida bir ijtimoiy guruhdan
boshqasiga, bir davlatdan ikkinchisiga o ‘tib yashashi mumkin,
lekin har qanday holatda ham u o ‘zining etnik mansubligidan
voz kechmaydi. Bu esa o ‘z navbatida uni o'ziga xos tarzda idrok

---

etishga va ma’lum bir m e’yoriy o ‘lchov asosida hayot faoliyatini
yuritishga majbur etadi. Shu boisdan ham m oslashuvchi
mexanizmning muhim qismi etnik madaniyat hisoblanadi. Etnik
madaniyat etnosga xos madaniy xususiyatlar majmuidan tashkil
topgan. Etnik madaniyat kelib chiqish asosi shakllanishining
muhim alomatlari va m a’lum bir umumiy qiziqishlar doirasida
birlashgan kishilar guruhining paydo b o‘lishi bilan bog‘liqdir.