Maxsus qism jamoat xavfsizligi va jamoat tartibiga qarshi jinoyatlar. Harbiy xizmatni o

NOTA BENE ! 
Bo‘ysunuvchi
– jangovar harbiy qism, bo‘lim, xizmat, naryad tarkibiga 
kiruvchi, o‘z boshlig’ining buyruqlarini so‘zsiz bajarishga majbur bo‘lgan 
harbiy xizmatchi yoki tegishli boshliq harbiy unvoniga ega bo‘lgan boshqa 
harbiy xizmatchining talablarini bajarishga majbur bo‘lgan, harbiy unvoni 
bor harbiy xizmatchi. 
Buyruq og’zaki yoki yozma shaklda yoki texnik vositalar orqali, 
alohida bir yoki bir necha harbiy xizmatchiga berilishi mumkin. U 
bo‘ysunuvchi tomonidan so‘zsiz, aniq va o‘z vaqtida bajarilishi kerak. 
Bunda buyruq vakolatga ega bo‘lgan boshliq tomonidan qanday shaklda 
berilganligi, uning nizom me’yorlariga muvofiq yoki muvofiq emasligi, 
bo‘ysunuvchining haqiqatda uni bajarish imkoniyatiga ega ekanligi va 
nima sababdan uni bajarmaganligi aniqlanishi kerak. 
275 

---

Shunday ekan, xususan, buyruq faqatgina ijro etish tartibida, mansab 
vazifalari yuklatilgan komandirlar (boshliqlar) tomonidan berilishi 
mumkin. Bo‘ysunuvchiga xizmatdan tashqari masala bo‘yicha berilgan 
farmoyishni (harbiy manfaatlardan tashqari, shaxsiy manfaatlarni ko‘zlab) 
buyruq deb qabul qilinishi mumkin emas. Xuddi shuning o‘zi boshliqning 
xizmat bo‘yicha, Nizomdan tashqari shaklda, bo‘ysunuvchining insoniylik 
g’ururini kamsituvchi talablariga ham taalluqlidir. Boshliqning 
g’ayriqonuniy talabini bajarmagan bo‘ysunuvchi javobgarlikka tortilishi 
mumkin emas. 
Buyruqni bajarishni 
ochiqdan-ochiq
rad etish harbiy xizmatchi 
buyruqni bajarmasligini ochiqdan-ochiq aytgan vaqtda, ochiqdan-ochiq 
buyruqni bajarishdan bosh tortishni anglatadi. Bu so‘z, qo‘l harakatlari, 
xatti-harakatlar, behurmat qilish ko‘rinishida, bo‘ysunuvchining boshliq 
buyrug’ini bajarish niyati yo‘qligidan dalolat beruvchi va boshqa 
shakllarda bo‘lishi mumkin.