B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov

 
 
Egri chiziqli bog‘lanishning regressiya tenglamasini tuzish 
YUqorida takidlanganidek, tajriba ma‘lumotlarini geometrik izoh-
lash yordamida yoki ma‘lum bir mulohaza bo‗yicha X,U son belgilarni 
aniq bir bog‗lanishga ega deb olish mumkin. Faraz qilaylik, 
o‗rganilayotgan 
tasodifiy miqdorlarni o‗zaro parobolik 
bog‗lanishga ega bo‗lsin 

---

304 
.
2
cx
bx
a
y



(1) 
Uholda, undaqatnashayotgan
,
a
b
, 
,
c
nomalum parametrlarni eng 
kichik kvadratlar usuli bilan boholash lozim bo‗ladi. Statistik ma‘lumotlar 
bo‗yicha,quyidagi normal tenglamalar sistemasi hosil qilib, noma‘lum 
parametrlar tanlanma ma‘lumotlar 
y
x
,
bo‗yichabaholanadi: 






;
2
y
x
c
x
b
an
 







;
3
2
xy
x
c
x
b
x
a
(2) 







.
2
4
3
2
yx
x
c
x
b
x
a
 
Bu erda qatnashayotgan quyidagi yig‗indilar tanlanma ma‘lumotlar 
asosida hisoblanadi: 

,
x

,
y

,
xy

,
2
x

,
2
yx

,
3
x

.
4
x
Hosil bo‗lgan a,b,c bo‗yicha (2) chiziqli tenglamalar sistemasini echib, 
parabola tenlamasida qatnashuvchi parametrlar baholanadi 
.
2
cx
bx
a
y



Xuddi shunday usul bilan boshqa turdagi bog‗lanish masalalari ham 
echiladi.