B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov

Korrelyasiya koeffitsientining miqdori 
Ko‗pincha ikki ko‗rsatkich o‗rtasidagi bog‗lanishni aniqlash , ular 
o‗rtasidagi big‗lanish mohiyatining, aloqaning aniq va ishonchli ekanligini 
miqdoriy ifodalash lozim. Bu masalani echish uchun bir – biriga 
bog‗liqlik koeffitsienti hisiblab chiqiladi. 
Masalan, dukkakli don ekinlari haddan rashqari ko‗p sug‗orilganda 
don tarkibidagi oqsil konsentrasiyasi buziladi. SHu tufayli tekshirish 
vaqtida xo‗jayra shirasining xajmi ham aniqlanadi. Oqcillar 
konsentrasiyasining o‗zgarishi bilan xo‗jayra shirasining hajmi o‗rtasida 
bog‗lanish borligini kuyidagi jadval malumotlaridan aniqlash mumkin. 
79-jadval 
Sug‗orishdan keyingi o‗tgan kunlar 
1 
2 
3 
4 
5 
O‗qsil miqdori, g / %
6.0 
5.9 
5.8 
5.7 
5.6 
Xo‗jayra shirasining 
hajmi, ml 
1.32 
1.38 
1.42 
1.44 
1.43 
O‗qsil 
konsentrasiyasining 
o‗rtacha 
arifmetik 
me‗yori 
(M) 
kuyidagicha aniqlanadi: 
M= 
8
.
5
5
6
.
5
7
.
5
8
.
5
9
.
5
0
.
6





g/% 
Xo‗jayra shirasining xajmi uchun
M
2 
= 140 
ml
ga teng. O‗zgarish 
belgilariga amal qilgan holda oqsilning har bir konsentrasiyasining 
ahamiyati
M
dan va xo‗jayra shirasining xajmining ma‗nosi M
2 
dan olib 
tashlanadi.

---

301 
80-jadval 
Kunlar 
1 
2 
3 
4 
5 
O
‗qsil
+0.2 
+0.1 
0.0 
-0.1 
-0.2 
Xo
‗jayra shirasining xajmi, 
ml
-8.0 
-2.0 
+2.0 
+4.0 
+8.0 
Har kungi o‗zgarish 
-1.6 
-0.2 
0.0 
-0.4 
-0.6 
O
‗zgarish yig‗indisi
E
m
=2.8