B. M. Azizov, I. A. Israilov, J. B. Xudoyqulov

 
 

---

3 
GLOSARIY 
Variantlar -
Tajriba maydonida biron bir omil (o‗g‗it, suv, gerbitsed) 
o‗rganiladigan bo‗lsa, tadqiqotlar ma‘lum maydonga ega bo‗lgan 
bo‗lakchada olib boriladi. Bu bo‗lakchalar
 variant 
deb ataladi.
Delyanka -
Bitta variant joylashadigan maydon 
delyanka
yoki 
bo‘lakcha
deb ataladi.
Kontrol
variant
- O‗rganilayotgan tadqiqot variantlari bir yoki bir 
necha variantlar bilan taqqoslanadi. Bu variantlar 
kontrol
yoki 
standart 
varianti deb yuritiladi. 
Absolyut rontrol
deb- O‗rganilayotgan jmillar mutloq ko‗llanilmagan 
variantga aytiladi. Masalan, mineral oziqlantirish o‗rganilganda o‗g‗itsiz 
variantga aytiladi. 
Takrorlanishlar 
(
kaytariqlar
) deb - Variantlarni dala tajribasida 
takrorlanishiga aytiladi. 
Tajriba sxemasi 
deb - Tajribada o‗rganilayotgan omillar bo‗yicha 
tuzilgan variantlar (bo‗lakchalar) yig‗indisini ma‘lum bir tartibda aks 
ettirilishiga aytiladi. 
Himoya maydon
.Tajriba dalasida tajriba delyankalarini to‗rt 
tomondan o‗rab turadigan maydon
himoya maydon 
deb ataladi
. 
Odatda 
ximoya maydonlari 5 metrdan kam bo‗lmagan uzunlikda bo‗ladi. 
Rendamizatsiya
deb - tajriba dalasida variantlarni tartibsiz 
joylashtirish usuliga aytiladi.
Sistematik joylashtirish
deb - tajribada o‗rganilayotgan omillar 
bo‗yicha tuzilgan variantlarni qaytariqlar bo‗yicha tartibli, yani ketma-ket 
joylashtirish usuliga aytiladi.
Standart joylashtirish
deb- tajribada o‗rganilayotgan omillar 
bo‗yicha tuzilgan variantlarni standart variantga taqqoslab joylashtirish 
usuliga aytiladi. Bu usulda har ikki yoki uchta variantdan keyin standart 
variant joylashtuiriladi.