Педагогика олий билимгоҳи «Дефектология» ихтисослиги талабалари учун уқув қўлланма

•сий хусусиятлари бўйича бир-бирларидан кескин фарқ қилади-
лар. Бундан ташқари, нутқнйнг тикланиш жараёни ҳар бир
«болада турлича кечади.
Логопедик ишнинг барча даврларида ота-оналар, тарбиячи-
лар, болага яқин кишиларнинг ёрдами керак бўлади: улар тик-
лаш ишларини давом эттиришлари, унинг устидан назорат
ўрнатишлари, болада ўз кучига ишонч пайдо қилишлари лозим.
Машғулотларда орттирилган нутқ кўникмалари мустаҳкам
•бўлмайди ва тез унутилади, шунинг учун бутун ўқиш.давомида
ўзлаштирилган билим ва кўникмаларни кўпроқ тақрорлаш ва
мустаҳкамлаб бориш лозим.
Мотор афазия пайтида нутқни тиклаш
Мотор афазия пайтидаги логопедик ишлар қуйидаги йўна-
лишларни ўз ичига олади:
1
. Артикуляция дифференциацияси устида ишлаш.
2. Турли бўғинлардан тузилган сўзларни талаффуз қилиш
устида ишлаш.
3. Лексик сўз запасини фаоллаштириш ва мавжуд аграм-
матизмни бартараф этиш.

---

4. Боғланишли нутқни шакллантириш ва боғланишли ҳикоя
қилиш кўникмаларини тарбиялаш.
5. Уқиш ва ёзиш бузилишини бартараф этиш.
Дастлабки машғулотлардан бошлабоқ фонематик эшитиш-
ни ривожлантириш билан бирга болалардаги товуш таҳлили
кўникмаларини шакллантириш бўйича иш олиб борилади. Бунда
болаларни сўзлардаги айтилган товушни фарқлашга ўргатиш
зарур.
Талаффуз кўникмаларини ривожлантириш бўйича олиб бо-
рнладиган ишлар жуда ҳам ранг-баранглиги билан бир-бири-
дан фа^рқ қилади. Уларни сақланган товушларни машқ қилиб
мустаҳкамлашдан бошлаш тавсия этилади, чунки асосий вази-
фа — товуш ҳаракат анализаторларининг йўқолган қобилияти-
ни жонланти|ришдан иборатдир.