Jumasheva G. X. ÁLipbeni oqíTÍw metodikasí

Tarqatpa materiallar 
«Insert» usili 
Óz betinshe oqıw waqtında alg`an maǵlıwmatlardı, esitken lektsiyalardı 
tártiplestiriwdi támiyinleydi, alinǵan maǵlıwmattı tastıyıqlaw, anıqlaw, baqlaw. 
Aldińǵi ózlestirgen maǵlıwmatlardı baylanıstırıw qábiletin qáliplestiriwge járdem 
beredi. 
Oqiw processinde alınǵan maǵlıwmatlardı óz aldına ózleri sistemalastıradı- 
tablica ishine jazıladı tekstti belgiler menen belgilep shıǵıladı. 
«V» - men bilgen maǵlıwmatlarǵa say 
«-» - men bilgen maǵlıwmatlarǵa say emes 
«+» - men ushın jańa maǵlıwmat 
«?» - men ushın túsiniksiz yaki maǵlıwmattı anıqlaw, tolıqtırıwdı talap 
etiledi. 
Tema boyınsha bar maǵlıwmatlardı aktivlestiriw: aqılıy hújim járdeminde 
kelesi sorawǵa juwap beriwlerin sorawdı: «Siz ….bul haqqında nelerdi bilesiz?» 
Tekst mazmunları talabalarǵa beriledi hám topar túrinde jumıs alıp baradı. 
Tekstke qoyılatuǵın belgilerdi qoyıp shıǵadı. 
Tiykarǵı túsiniklerge itibar bergiziń hám jazdırıń. 
Soraw beriledi: « Álipbeni oqıtıw insan ushin qanday áhmiyetke iye» Ne 
ushin? Juwmaq jasaw. 
Insert texnikasın paydalanıw boyınsha qaǵıydalar: 
1.Tekstti oqıp shıǵıń. 
2.Alınǵan maǵlıwmatlardı sistemalastırıń (shetine qálem menen belgi 
qoyıń): 
V- … haqqındaǵı bilimlerime sáykes keledi 

---

172
- -… haqqındaǵı bilimlerime qayshı keledi 
+ - jańa maǵlıwmat aldım 
?- túsiniksiz, anıqlawdı, tolıqtırıwdı talap etiwshi material 
Klaster metodı 
Tarmaqlanıw – xabar kartasın dúziw jolı, hámme dúzilmeniń áhmiyetligin 
oraylastıradı hám aniqlaw ushın qandayda bir tiykarǵı faktor átirapında oylardı 
jiynaw. 
Bilimlerdi aktivlestiredi, pikirlew processin tema boyınsha jańa óz-ara 
baylanıslardı payda etiwge járdem beredi. 
Klasterdi dúziw qayǵıydası menen tanıstırıw. Taxtaǵa yaki vatman ortasına 
tiykarǵı sóz yaki 1-2 sózden ibarat bolǵan tema atı jazıladı. 
Tiykarǵı sózdi yaki temanı ashıw ushın kishkene sheńberlerge tiyisli sózler 
jazıladı hám biriktirilip barıladi. Belgilengen waqıt ishinde jumıs dawam ettiriledi. 
Oyıńızǵa ne kelse, hámmesin jazıń. Oylardıń sıpatın talıqlaman. Tiykarǵı 
túsiniklerge itibar bergiziń hám jazdırıń.