O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov, Tollibay Boltayevich Mustanov

1.2-Sxema
. Moddalar so‘rilishining asosiy yo‘llari 
Ta’sirlantiruvchi xossaga ega bo‘lgan dori moddalarni teri ostiga va 
mushak orasiga yuborish mumkin emas, chunki ular ko‘pincha kiritilgan joyda 
yallig‘lanish reaksiyalari, infiltratlar yoki nekroz chaqirishi mumkin. Vena 
orqali Dori vositalari asta-sekinlik bilan yuborilishi lozim. Dorilarni bir 
marotaba, bo‘lib-bo‘lib, tomchi usuli yoki oqim bilan yuborish mumkin
Pinotsitoz 
Passiv 
diffuziya 
filtratsiya 
Qutbli tirqish 
Aktiv 
transport 
Hujayradan 
tashqari bo’shliq 
Biologik 
qobiq 
Hujayra ichi 
bo’shlig’i 
Transport tizimi 
Moddalar molekulalari 

---

140 
1.3-Sxema
. 
Enteral 
kiritilgan dori moddasi 
bioerishuvchanligining 
aniqlanishi (Kelent va 
b.).
Suvda erimaydigan birikmalarni, moyli eritmalarni, kuchli ta’sirlantiruvchi 
xossaga ega bo‘lgan, qon ivishiga yoki gemolizga olib keluvchi moddalarni 
vena orqali kiritish mumkin emas.
Sanab o‘tilgan har uchchala usulning ham asosiy kamchiligi Shundan 
iboratki, ularni har doim ham qo‘shimcha tibbiy xodim orqali amalga oshiriladi 
va eritmalar sterillangan bo‘lishil ozim. Bundan tashqari, ularning barchasi 
og‘riqli hisoblanadi. 
Dori vositalarni arteriya orqali kiritish usulidan nisbatan kam foydalaniladi. 
Bunda dori moddasi bevosita ma’lum sohani qon bilan ta’minlovchi arteriyaga 
kiritiladi va kiritilgan joyda yuqori konsentratsiya hosil qiladi. Dori vositaning 
samaradorligini oshirish maqsadida Shu atrofdagi venoz qon tomirlari jgut bilan 
qisib qo‘yiladi. Bu usul asosan o‘sma kasalliklarini davolashda hamda rentgen 
kontrast moddalarni yuborishda qo‘l keladi. 
To‘sh suyagi ichiga, plevra va qorni bo‘shlig‘iga dori vositalarni kiritish 
odatda juda ham kamdan-kam holatlarda qo‘llaniladi. 
Gazsimon va uchuvchan birikmalar hamda ayrim aerozollar asosan 
ingalyatsion usul bilan nafas yo‘llari orqali kiritiladi. Bunda o‘pkaning judaham