Ӛзбекистан Республикасы жоқары ҳәм орта арнаўлы билим министрлиги Қарақалпақ мәмлекетлик университети

 
Қадағалаў сораўлары: 
 
1.
Конструкцияларда жарықлар пайда болыўын тусиндирип берин? 
2.
Суперпластификаторлар дегенимиз не? 
3.
Ҳәзирги күнде бетон араласпасын таярлауда кандай химиялык курамлар
косылмакта? 
4.
Бетон араласпасы қурамында қумныӊ кӛбейиўи неге алып келеди? 
5.
Жоқары маркадағы цементлер кай жерлерде пайдаланылады? 
6.
Байланысыўшаӊлық деп неге айтамыз? 

---

83 
14-тема. Бетонныӊ нано, микро ҳәм макро структурасы 
 
Таяныш сөзлер:
тығыз бетонныӊ, бетон беккемлиги, ири толтырғыш, цемент 
қамыры, цемент-суў қатнасы, жоқары сапалы толтырғышлар, бетон маркалары ҳәм 
класслары, беккемлик шегарасы, бетонныӊ қатыўы, бетонныӊ деформатив қәсийети. 
 
Жоба: 
14.1 Бетонныӊ беккемлиги 
14.2 Бетонныӊ деформатив қәсийетлери 
14.3 Бетонныӊ физикалық қәсийетлери 
14.4 Бетон қурамын таӊлаў 
14.1 Бетонныӊ беккемлиги 
Бетонныӊ беккемлиги байланыстырыўшы, толтырыўшылардыӊ сапасына ҳәм пайда 
болған композицион материалдыӊ тығызлығына байланыслы болады. Улыўма, бетон 
қаншелли тығыз структураға ийе болса, соншелли беккем болады. Байланыстырыўшыныӊ 
сапасы цементтиӊ маркасы (R
ц
), майда ҳәм ири толтырғышлардыӊ сапасы А коэффициенти, 
геўеклиги болса суў-цемент қатнасы (с

ц) менен белгиленеди. 
Тығыз бетонныӊ геўеклигин тӛмендегише анықлаў мүмкин: 
%,
100
1000




Ц
W
С
П
бул жерде: С ҳәм Ц суў ҳәм цементтиӊ 1 м
3
(1000 л) бетон ушын сарпы, W-химиялық 
байланысқан суўдыӊ муғдары (цемент муғдарына салыстырғанда). Бетон қатыўыныӊ 28 
сутка даўамында цемент массасына салыстырғанда 15% әтирапында суўды сиӊдириўин 
есапқа алсақ, W

0,15 теӊ болады. 
Бетон беккемлиги ҳәм суўдыӊ сарпы ортасындағы байланысты, цемент сарпы ҳәм 
тығызластырыў усылы турақлы болса, тӛмендеги сызықлы байланыс арқалы анықлаў 
мүмкин (14.1-сүўрет). Бул сызықлы байланыс бетон беккемлигиниӊ физикалық моҳиятини 
билдиреди ҳәм бетон қурамын таӊлаўда қандай факторларға әҳмийет бериў зәрүрлигин 
кӛрсетеди.