O’quv darslik

 
rasm
.Kalsiy almashinuvini boshqaruvchi moddalar ta'sirining yo‘nalishi.
→ rag‘batlantiruvchi ta'sir (kuchaytiruvchi);
→ susaytiruvchi ta'sir 
 
Qonda fosfor miqdori ozayadi
1
,
chunki uni
buyrak naychalarida qayta 
so‘rilishi kamayadi.
Tabobat amaliyotida so‘yilgan qora mollarning qalqonsimon bez yonidagi 
bezlaridan olinadigan p a r a t i r e o d i n preparati qo‘llaniladi. Ushbu 
preparatning biologik faolligini itlarda qonda kalsiy ionlari miqdorini oshirish 
xossasi asosida aniqlanadi. 
Paratireoidinning ta'siri taxminan 4 soatdan keyin boshlanib, 24 soatgacha 
davom etadi. U asosan surunkali gipoparatireozda, spazmafiliyada
2
qo‘llaniladi. 
Teri osti va mushak ichiga kiritiladi. Ta'sir birligida (TB) dozalanadi. O‘tkir 
Kalsiy almashinuvi boshqaruvchi moddalar asosiy ta’sir 
mexanizmi 
Stimullovchi ta’sir 
Susaytiruvchi ta’sir 

---

- 575 -
gipoparatireoz (tetoniya) ni kalsiy preparatlari (tomir ichiga) ni paratireodin 
bilan birgallikda qo‘llash bilan davolash maqsadga muvofiqdir. Ta'siri ancha 
kech boshlanishini e'tiborga olganda ushbu xastalikni faqat paratireodin bilan 
davolash kerakli natija bermaydi.
______________________________________________ 
1
Bir qancha olimlar fosfor (fosforlar nazarda tutilmoqda) almashinuvidagi 
o‘zgarishlar birlamchi bo‘ladi deb hisoblaydilar
2 
Bolalarda uchraydigan xastalik bo‘lib, gipokalsemiya va tirishish bilan 
kechadi. 
Preparatlar 
Nomi 
Chiqarish shakllari 
Qalqonsimon bez gormonlarining preparatlari 
L- Tiroksin- 
L-Thyroxin 
Tabletkalar 0, 00005 va 0,0001g 
Triyodtironin gidroxlorid-
Triiodthyronini 
hydrochloridum 
0,00002 va 0,00005 g li 
tabletkalar 
Treoidin-
Thyreoidinum 
0,5 g dan tabletka va kukunlar 
0,1 va 0,2 yuzasi qoplangan 
tabletka 
Kalsitrin-
Calcitrinum 
10 – 15 TB steril, liofillangan 
kukun 
tutgan 
flakonlar 
(in'eksiya uchun mo‘ljallangan 
suvda eritiladi).