Tibbiyot instituti talabalari uchun

112-rasm. Chaqaloq son suyagining pastki epifizida suyaklanish 
yadrosining ko’rinishi.
Ona qornida yashash davomliligini aniqlash.
Ekspert amaliyotida bu 
asosan homilaning uzunligiga qarab aniqlaniladi. Agar chaqaloqning uzunligi 25 
sm dan yuqori bo’lsa uni 5 ga bo’linadi, qolgan qoldiq esa kelgusi oyga aloqador 
bo’ladi. Homilaning uzunligi 25 sm dan kam bo’lganda olingan sonlarni ildiz 
tagidan chiqariladi.
Ona qornidagi homila muddatini aniqlashning nisbiy ko’rsatkichi 
yo’ldoshning og’irligi va kindik tizimchasining uzunligidir. Odatda etilgan 
homilada yo’ldoshning og’irligi homila og’irligining 1\5 qismini tashkil qiladi. 5 
oyning oxiriga borib yo’ldoshning og’irligi 175 g ni tashkil qilsa, 6 oyning oxiriga 
kelib 275 g, 7 oyda 375 g, 8 oyda 450 g, 9 oyda 500 g ekanligini aniqlaniladi. 
Kindik tizimchasining uzunligi 7 oyda 42 sm, 8 oyda 46 sm, 9 oyda 47 sm, 10 
oyda 50 sm bo’ladi. (Serdyukov M.G., 1964).
Chaqaloqning tirik yoki o’lik tug’ilganligini aniqlash.
Tirik tug’ilganlik 
mezoni bo’lib tirik homilaning ona qornidan tashqarida o’pkasining nafas olishi 
hisoblanadi. O’lik tug’ilganlik deganda tug’ilgandan keyin homilaning mustaqil 
nafas olmasligi tushuniladi.
Tirik tug’ilganlikni aniqlash uchun o’pka va oshqozon-ichak hayotiy 
sinamalari, ya’ni tiriklik sinamalari va o’pka to’qimasida gistologik tekshiruv 
510

---

o’tkaziladi.
O’pkaning suzuvchi sinamasi (Galen-Shreyer sinamasi).
Buni bajarish 
texnikasi quyidagicha: ko’krak qafasi bo’shlig’ini kesib ko’rishdan oldin kekirdagi 
ajratilib, qizilo’ngach bilan uni yaxshilab bog’lanadi. Shundan keyin ko’krak 
qafasi kesilib, o’pka, yurak va ayrisimon bez bilan birgalikda ajratiladi va suv 
to’lg’azilgan keng idishga solinadi. Agar kompleks suvda cho’ksa, undan yurak, 
keyin ayrisimon bez ajratiladi. Bunda o’pka cho’kadigan bo’lsa uning alohida 
bo’laklari kesilib suvga solinadi. Ular ham cho’kkan taqdirda ulardan o’pkaning 
biroz to’g’rilangan qismidan olib suvga tashlanadi. Cho’kmagan ayrim 
bo’lakchalar bo’lsa ulardan gistologik tekshirish uchun olinadi.
Tiriklik sinamasi – o’pka va oshqozon ichak sinamasi uchun organlar 
kompleksini olish sxemasi 113 rasmda ko’rsatilgan.