Tibbiyot instituti talabalari uchun

Alkogolga taxminiy sinamalarni o’tkazish
da quyidagi oddiy sinamalardan 
foydalaniladi.
Kaliy permanganat sinamasi (Rapoport sinamasi) sulfat kislotasi ishtirokida 
alkogolning oksidlanishiga asoslangan. Bunda kaliy permanganat eritmasining 
qaytarilishi va rangsizlanishi kuzatiladi.
Sinama quyidagicha o’tkaziladi. Probirkaga taxminan 2 ml distirlangan suv 
solinadi. Probirkani tagiga o’tmas burchak ostida bukilgan shishali naycha 
tushiriladi. Tekshiriluvchiga og’zini chayqash, keyin naychaning erkin tomonini 
og’ziga solib u orqali 15-30 sekund puflash tavsiya etiladi.
Agar chiqarilayotgan havoda alkogol bo’lsa u distirlangan suvda eriydi. 
Shundan keyin shu probirkadan 1 ml suvni ikkinchi probirkaga solamiz va 
qolganini og’zini yaxshilab bekitib saqlab qo’yamiz. Bundan kerakli vaqtda tajriba 
o’tkazishda foydalaniladi. Uchinchi probirkaga (kontrol) 1 ml distilirlangan suv 
solamiz. Keyin ikkinchi va uchinchi probirkaga sekinlik bilan 20 tomchi sulfat 
kislotasi va shundan keyin kaliy permanganatning 0,5 foizli eritmasidan 1-2 
407

---

tomchi tomizamiz.
Birinchi minutda tekshiriluvchi eritma rangsizlansa unda alkogol borligidan 
darak beradi. Kontrol probirkada esa suyuklikning rangi qizg’ishligicha qolaveradi.
Sinama etil spirtli uchun aniq o’ziga xos emas, chunki musbat natijani metil 
spirti, efir, atseton, aldegidlar, vodorod sulfid, benzin ham berishi mumkin. Biroq 
bunday holat sinamaning bahosini kamaytira olmaydi.
Kaliy bixromat sinamasi
(Arxangelova sinamasi). Bu ham xuddi 
yuqoridagi sinamaga o’xshash bo’lib, bunda kaliy permanganat eritmasi o’rniga 
kaliy bixromatining 0,3 foizli eritmasi qo’llaniladi. Agar alkogol bo’lsa kaliy 
bixromati qaytarilib xrom oksidi tuzi hosil bo’ladi va eritmaning sariq rangi 
o’zgarib yashil rangga aylanadi.