O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti

Topshiriq 
1-variant 
1. Ionlashtiruvchi nurlanishlar tushunchasiga izoh bering. Ushbu tushunchaga 
qaysi me’yoriy-huquqiy hujjatda ta’rib berib o’tilgan?
 
 
2.
 
Ionlashtiruvchi nurlanishlar dozimetriyasining qanday metodlari mavjud?
 
2-variant 
1. Radiatsion nazorat tushunchasiga kengroq izoh bering.
2. Dozimetriyaning biologik metodlari qanday jarayonga asoslangan? 
Izoh:
Ushbu topshiriqni bajarishda guruh jurnalining toq nomeridan o’rin olgan 
talabalar birinchi variantdagi topshiriqni, jurnalning juft nomeridan o’rin olgan 
talabalar ikkinchi variantdagi topshiriqni bajaradilar. 

---

168
Amaliy mashg‘ulot № 5 
Mavzu: 
Radioaktiv ifloslanishlar tavsifi.
 
Mashg’ulot maqsadi: 
Talabalaga radioaktiv ifloslanishlar tavsifini tushuntirish. 
Radioaktiv ifloslanish - 
suv, tuproq yoki havodagi radioaktiv moddalarning 
miqdori yo‘l qo‘yilishi mumkin bo‘lgan konsentratsiyadan ortib ketadigan ifloslanish. 
Radiatsiyaviy avariyalar natijasida bo‘ladigan radioaktiv ifloslanish mashtabiga 
ko’ra 
lokal
yoki 
yalpi
(umumiy) bo‘ladi.
Yalpi ifloslanishlar aholi uchun xavfli, qisman yoki umumiy evakuatsiyani talab 
qiladi, katta masshtabda tiklash ishlarini o‘tkazish zaruriyati hosil bo‘ladi. 
Lokal radioaktiv ifloslanish odatda katta masshtabda sodir bo‘lmaydi, ma’lum 
darajada chegaralangan bo‘ladi. Masalan, bir korxonaning ichida, ma’muriy 
chegaralov doirasida, alohida binoda, texnikada bo‘lishi mumkin. Bunday hollarda 
hudud aholisini ko‘chirishga yoki katta masshtabda tiklash ishlari o‘tkazilmaydi. 
Radioaktiv ifloslanish 
birlamchi 
va
ikkilamchi
ifloslanganlik turlariga 
bo’linadi.