Билим соҳаси – Социал таъминот ва соғлиқни сақлаш 500000

Назорат учун саволлар 
1.
 
Овқат ҳазм қилиш тизими анатомик ва физиологик хусусиятлари
 
2.
 
Овқат ҳазм қилиш тизими кўздан кечириш
 
3.
 
Қорин бўшлиғини юзаки пайпаслаш
 
4.
 
Қорин бўшлиғини чуқур пайпаслаш
 
5.
 
Ичакларни пайпаслаш
 
6.
 
Жигарни пайпаслаш
 
7.
 
Талоқни пайпаслаш
 
8.
 
Жигар перкуссияси
 
9.
 
Аускультофрикция методи
 
10.
 
Овқат ҳазм қилиш тизими касалликлар семиотикаси
 
Таянч сўзлар:
ҳазм тизими, жигар, ичаклар, пайпаслаш.
 

---

359 
4.7. ҚОН ВА ҚОН ҲОСИЛ ҚИЛИШ ТИЗИМИ 
 
 
Қон тизимси деганда қоннинг ўзини, қон ишлаб чиқарувчи аъзоларни 
ва қонни парчаловчи органлар тушунилади. Қон организмда ягона 
ҳаракатланувчи тўқима ҳисобланади. Унинг моддалар алмашинувида иштрок 
этиши шаклли элементлар ва плазма орқали амалга ошади. Болаларда 
қоннинг ўзига хос хусусияти бола организмини физиологик хусусиятларига 
боғлиқ.
 
4.7.1. Қоннинг анатомик ва физиологик хусусиятлари 
Болаларда қонни миқдори доимий бўлмай, уни ёшига, оғирлигига 
қараб ўзгариб туради. Чақалоқларни 1 кг оғирлигига 140 мл қон тўғри 
келади, 1 ёшли болада эса 100 мл гача бўлади. 
Қоннинг ивиш-вақти болаларда катталарга нисбатан фарқи йўқ, 
бошланиш вақти 4-6 мин(катталарда 5 мин), охири 9-10 мин, қон оқиш вақти 
2-4 мин. Эмадиган болаларни эритроцитларининг осмотик босимига 
чидамлилиги ўртача 0,36-0,4 мин, минимум - 0,44-0,48 мин. Ўғил ва қиз 
болаларда эритроцитларнинг осмотик чидамлилигининг фарқи йўқ. 
Қоннинг морфологик таркиби ва тўқима ичидаги модда алмашинуви 
ҳолати ўртасида яқин боғлиқлик бор. Болаларнинг чақалоқлик даврида 
қоннинг ферментлари: амилаза, каталаза, липаза кам бўлиб, 1 ёшидан бошлаб 
соғлом болаларда кўпая бошлайди. 
Қон ишлаб чиқарилиши инсон эмбрионида жуда эрта ҳомиланинг 2- 
ҳафта охирида ва 3 -ҳафта бошида бошланади. Томирлар ва қон элементлари 
мезенхимадан ҳосил бўлади. Олдин сариқлик қопчасида(эмбрион танасидан 
ташқарида, кейинчалик тана мезенхимасидан) содир бўлади. Қон ишлаб 
чиқариш ўзининг тараққиёти 3 даврни ўз ичига олади.