Билим соҳаси – Социал таъминот ва соғлиқни сақлаш 500000

Перикардит-
юрак олди сумкасини яллиғланиши. Перикардит 
алоҳида касаллик ҳолида кам учраб кўпинча юрак жароҳатланишларидан 
эндокардит, миокардитлар билан биргаликда учрайди. Касаллик юрак олди 
сумкасида эксудат бўлиш бўлмаслигига қараб қуруқ ва эксудатли 
перикардитга бўлинади. 
Қуруқ перикардит инфекцион (вирус, бактерия) касалликлар 
давомида ёки ниҳоясида пайдо бўлиб, бунда кузатиладиган асосий
симптомлардан бири юракда оғриқ ҳисобланади. 3 ёшдан катта болалар 
юракни оғриётган ерини аниқ кўрсатади. Кўкрак ёшидаги болаларда 
безовталик, рангини оқариши, тахикардия ва тахипноэ кузатилади. Иккинчи 
симптом «перикардни ишқаланиш шовқини» бўлиб, бу юрак олди сумкаси 
деворларига фибрин йиғилгандан далолат беради. Шовқинни эшитиш 
нуқтаси иккинчи – учинчи қовурға оралиғида, тўш суягининг чап томонида 
бўлиб, бемор ўтирган ва бироз олдинга эгилган ҳолида яхши эшитилади. 
Юрак шовқинлари систолик, диастолик бўлиб, юрак тонлари олдидан 
уларга қўшилмаган ҳолда эшитилади. 
Юрак олди сумкасига экссудат йиғила бориши билан юракдаги оғриқ 
ва перикардни ишқаланиш шовқини йўқолиб бориб, беморни ҳолати 
оғирлашиб боради. Бемор бетоқат бўлиб, терилари оқариб, кўкаринкираган, 
бўйин веналари бўртган бўлади. У доимо қўрқувда бўлиб кўтарилиброқ 
ўтиришга ҳаракат қилади. Юрак чегаралари кенгайиб, тонлари жуда бўғиқ 
бўлиб қолади. Юрак чўққисини турткисини аниқлаш мумкин бўлмай қолади. 
Рентген, ЭКГ, ФКГ орқали текшириш экссудатли перикардитни ташхисида 
катта аҳамиятга эга. 
Мит ра л кл а па ни ни нг е т и шм а с л иги
- Б у н д а с и с т о л а
даврида чап қоринчадан қон доимо орқага чап бўлмачага оқиб, натижада 
улар ҳажми секин аста кенгайиб, узоқ вақт зўриқиш юракнинг чап 
бўлмачасига тушади. Кейинчалик касаллик зўрайиб бориши билан кичик 

---

330 
қон айланишда, сўнг ўнг қон айланиш доирасида димланиш кузатилиб, ниҳоят 
жигар катталашиб, баданда шиш пайдо бўлади. 
Болаларда узоқ вақт шикоят бўлмай, касаллик ташхисида бирдан-бир 
кўрсаткич систолик шовқин бўлиб, бу шовқин кучсизланган 1-тон билан 
қўшилган ҳолда асосан юрак чўққисида ёки V-нуқтада эшитилади ва шовқин 
чап қўлтиқ ости соҳасига берилиб туради. Касаллик узоқ давом этиб, 
ривожланиб бориши натижасида юрак чўққиси тепкиси кучайиб, чапга 
силжийди. Юрак чагараси чапга кенгайиб, секин аста кўкрак қафаси чап 
томонида дўмбойишлик «юрак букрилиги» пайдо бўлади. II-тон ўпка 
артериясида кучайган бўлади.