Ayupova M. Yu

Tekshirish savol va topshiriqlar: 
1.
Dizartriyaga ta’rif bering. Uning sabablarini ayting. 
2.
Anartriya tushunchasini yoritib bering. 
3.
Dizartriya bo’yicha mualliflar ishlaridan misollar keltiring. 
4.
Dizartriya shakllarini ayting. 
5.
Bulbar hamda psevdobulbar dizartriya sabablari, mexanizmini yoriting va 
ularni o’xshash va farqli tomonlarini ayting. 
6.
Qobiqli va qobiq osti dizartriyasini yoritib bering. 
7.
Dislaliya va dizartriyaga qiyosiy tavsif bering. 
8.
Dizartriya belgilarini ochib bering. 
9.
Dizartriyani bartaraf etishdagi birinchi bosqichning maqsad va vazifalarini 
ayting. 
10.
Dizartriyani bartaraf etishda ikkinchi bosqichning maqsad va vazifalarini 
ayting. 
11.
Maxsus nutq boғchalariga borganda dizartrik bolalar nutqini kuzating.
Tayanch tushunchalar: 
1.Anartriya (an + grekcha arthroo – tovushlarni bulib talaffuz etish) –
dizartriyaning og’ir formasi, nutq harakat muskullarining paralichi tufayli nutq 
tovushlarini talaffuz kilish mumkin bo’lmay koladi. 

---

2.Artikulyatsion kinesteziya (kin – grekcha, aesthesis – sezgi) –
artikulyatsiyani sezish. 
3.Artikulyatsion paraksiz – maqsadga qaratilgan avtomatlashgan artikulyatsion 
harakat aktlarini bajarish. 
4.Dizartriya (diz – grekcha arthroo – tovushlarni bo’lib talaffuz etish) – nutq 
apparatining innervatsiyasidagi kamchiliklar tufayli nutqning talaffuz tomonidan 
buzilishi. 
5.Kommunikatsiya (lotincha kommunicatio – aloqa) – o’zgalarning fikrini 
tushunish va ularga o’z fikrini til vositalari orqali tushuntira olish jarayoni. 
6.Motivatsiya – motination ingliz so’zidan olingan bo’lib, istak degan ma’noni 
anglatadi.
Adabiyotlar 
1. 
Vinarskaya Ye.N., PG‘latov A.M.
Dizartriya ieyo topiko-diagnosticheskoe 
znachenie v klinike ochagovыx porajeniy mozga., – 1989. 
2.
Volkova P.S., SHaxovskaya S.N.
Logopediya. – M., Vlados, 2002.
3.
Krauze Ye.N.
Logopediya. – M., Korona print. 2003. 
4.
Lyapidevskiy S.S.
Nevropatologiya – M., Vlados. 2001. 
5.
Mo’minova L.R., Ayupova M.Yu.
Logopediya., 1993. 
6.
Neyman L.V., Bogomilskiy M.R.
Anatomiya, fiziologiya i patologiya organov 
sluxa i rechi. – M., Vlados, 2001. 
7.
Xrestomatiya po logopedii T.1. (pod.red. Volkova L.S., Seliverstov V.I.) – M., 
Vlados, 1997.