Холдор Чиниқулов, Анвар Жўлиев


Тоғ дарѐларининг аллювиал ѐтқизиқлари



Download 6,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet166/286
Sana01.03.2022
Hajmi6,59 Mb.
#476869
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   286
Bog'liq
Умумий геология

Тоғ дарѐларининг аллювиал ѐтқизиқлари
.
Тоғ дарѐлари 
кучли оқим тезлиги, оқимининг тартибсиз турбулентлиги билан 
фарқ қилади. Бунда ўзанда йирик бўлакли материал ташилади. 
Тоғ дарѐларининг аллювиал ѐтқизиқлари асосан гравий ва 
дағал донали қум линзаларига эга ғўлактошлардан иборат бўлади, 
бўлакларининг думалоқланганлиги ва петрографик таркибининг 
хилма-хиллиги билан фарқ қилади (129-расм). Ғўлактошларнинг 
жойлашишида оқимга қарши қияланган мўлжалланиш кузатилади. 
Текислик 
дарѐ-
ларининг 
аллювиал 
ѐтқизиқлари
.
Текис-
лик дарѐлари аллю-
вийи таркибида қумлар 
устиворлик 
қилади, 
аммо 
ғўлактошлар, 
гравий, қум, супес, 
суглинк, гиллар, торф 
бўлиши 
мумкин. 
Аллювийнинг 
ўзан, 
қайир 
ва 
старица 
фациялари 
ажрати-
лади. 
Ўзан фацияси ғўлак-қумли материалдан иборат бўлади. 
Қайир аллювийининг қум-гилли фацияси ўзан аллювийини 
қоплаб ѐтади. Аллювиал ѐтқизиқларнинг бундай икки ҳадли 
тузилиши уларнинг ҳарактерли хусусияти ҳисобланади. 
Аллювийнинг старица фацияси дарѐнинг олдинги ўзанидаги 
линзалардан иборат бўлади. 
Ўзан аллювийи дарѐда сув тўлиб оққанда шаклланади ва 
меандрларнинг силжиши туфайли водий тубининг бутун юзаси 
бўйлаб ўтади. Ўзан аллювийи оқимнинг юқори тезлиги шароитида 
тўпланганлиги 
сабабли 
йирик 
донали 
таркиби, 
яхши 
сараланганлиги ва думалоқланганлиги ҳамда минерал-петрографик 
таркибининг турли-туманлиги билан характерланади. Дарѐларнинг 
қуйи оқимида бардошли минераллар кўпчиликни ташкил этади. 
Текислик дарѐлари ўзан фациясининг бош кмпоненти бўлиб яхши 
ювилган қийшиқ қат-қатли қумтошлар саналади.
129-расм. Дарѐ ўзанидаги аллювиал жинслар



274 
Қайир аллювийи тўлиб оққан дарѐ оқими тезлигининг кескин 
сусайганида шаклланади. У асосан қум қўшимчаларига эга 
чингсимон, алевритли ва гилли зарралардан таркиб топган бўлади.

Download 6,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   286




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish