Moliya fanidan ma’ruza matnlari 1-mavzu: Moliyaning mohiyati va funksiyalari Reja: Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

 
 
Nyeokyeynschilar 
samarali 
talabga 
erishishning 
usuli 
sifatida
 
“dyefisitli 
Moliyalashtirish” 
g’oyasini himoya qildilar. Ular davlat qarzlarining о‘sishini inobatga 
olmagan (davlat qarzlarini о‘sishi bilan hisoblashmagan) holda davlat katta xarajatlarining 
zarurligini isbotlab berdilar. Biroq xronik xarakter kasb etgan katta miqdordagi byudjet 
dyefisitlari iqtisodchi-olimlarning ma’lum bir guruhini, Shu jumladan Stokgolm maktabi 
vakillarini (E.Lindal, G.MYurdal va boshqalar), byudjetga oid muammoni yangicha hal etishga 
majbur etdi. Bu maktab vakillari
 “byudjetni siklik balanslashtirish”
, ya’ni byudjet daromadlari 
va xarajatlarini iqtisodiy siklga moslashtirish nazariyasini taklif etdilar. Bu nazariyaga muvofiq 
iqtisodiy tanazzul paytida vujudga kyelgan byudjet defisitini davlat iqtisodiy о‘sish (kо‘tarilish) 
davridagi ortiqchalar hisobidan qoplashi kerak. Ana Shu tavsiyanomalarga rioya etgan holda bir 
nyecha kapitalistik mamlakatlarning hukumatlari siklik tartibga solishning maxsus pul fondlarini 
yaratdilar. Bu pul fondlarining mablag’lari iqtisodiyotning о‘sishi (kо‘tarilishi) davrida 
tо‘ldirilgan va ishlab chiqarishning iqtisodiy qisqarishi davrlarida esa ulardan foydalanilgan. 
Xо‘jalikni rag’batlantirish va uni tartibga solish uchun davlat byudjetidan faolroq 
foydalanish borasidagi nyeokyeynschilarning talablari