Anatomiya odam tanasining shakli, tuzilishi, uning funktsiyalarini va

 
(periost)
 
bilan  qoplangan.  Periost  yupqa  pishiq  biriktiruvchi 
to’qimadan  iborat.  U  suyak  ichiga  kiruvchi  tolalar  vositasida  suyakka  yopishib 
turadi.  Periost  ikki:  tashqi  tolali  fibroz  to’qima  qavati  va  qon  tomir  hamda 
nervlarga  boy  bo’lgan  suyak  hosil  qiluvchi  ichki  (kambial)  qavatlardan  iborat. 
                                           
2
 
Axmedov A.G’ -Odam anatomiyasi (Pediatriya fakulteti talabalari uchun darslik)
 
T-2005
 
 
 
 

---

28 
 
 
Uning kambial qavati suyakka tegib turadi va yosh suyak hujayralarini hosil qilib, 
suyakning o’sishida taminlaydi. 
G’ovak  suyaklar:  a)  uzun  g’ovak  suyaklar  (to’sh  suyagi  va  qovurg’alar, 
o‘mrov suyagi). Ular asosan g’ovak moddadan tuzilgan bo’lib, yupqa zich modda 
qatlami  bilan  qoplangan.  b)  kalta  g’ovak  suyaklar  ko’p  qirrali  shaklga  ega  (qo’l  
kaftining kaft usti sohasi va oyoq panjasining  kaft usti sohasi suyaklari).  
Yassi  suyaklar  himoya  vazifasini  bajarib,  tana  bo’shliqlarini  hosil  qilishda 
ishtirok  etadi  (kalla qopqog’i,  chanoq va kurak  suyaklari).  Bu suyaklar:  tashqi va 
ichki  zich  qavat
 
o’rtasida  joylashgan  mayda  katakchali g’ovak  moddadan
 
tashkil 
topgan. 
Aralash suyaklar turli xil tuzilishga ega qismlardan iborat. Umurtqaning tanasi 
tuzilishi jihatidan g’ovak suyaklarga, ravog’i va o’simtalari yassi suyaklarga kiradi.  
Havo  saqlovchi  suyaklar  tanasida  shilliq  parda  bilan  qoplangan  havo  bilan 
to’la  bo’shliq  bo’ladi.  Ularga  kallaning  peshona,  ponasimon,  ustki  jag’  va 
g’alvirsimon suyaklari kiradi. Ulardagi bo’shliqlar burun yon bo’shliqlarini tashkil 
qiladi.  
Har  bir  suyakning  yuzasida  muskullar,  ularning  paylari,  fassiya,  boylamlar 
boshlanadigan  va  birikadigan  hosilalar  bo’ladi.  Ularni  opofizlar  deb  ataladi. 
Bularga do’mboq, do’mboqcha