Algi ve yorum/perception and interpretation yrd. Doç. Dr. Ahmet abay  Özet

Tasavvufi -Bâtıni Algılar 

Hayat  ve  inanç  algısının  yorumu  nasıl  etkilediğinin  güzel  örneklerinden  birisi 

de, “

Ey iman edenler! Allah'a karşı gelmekten sakının, ona yaklaşmaya vesile arayın 

ve onun yolunda cihâd edin ki kurtuluşa eresiniz.”

 (Maide 5/35)  ayetinde zikredilen 

“vesile” meseledir. Ayette geçen “vesile”, “Allâh’ın rızasına ulaştıracak, yaklaştıracak 

salih ameller,

49

 kendisiyle Allah’a yakınlaşılabilecek her şey”

50

 demektir. 

 “Vesile”,  hadislerde  ise,  “

Cennette  en  yüksek  makam

”

51

  anlamındadır.  Bazı 

rivayetlere göre Hz. Peygamber’e cennetteki bu yüksek makamda seninle beraber kim 

oturacak diye sorulduğunda; “

Ali, Fatıma, Hasan ve Hüseyin

” cevabını verdiği ifade 

edilmektedir. Yine aynı şekilde aktarılan bir rivayette Cennetteki “makamı mahmud”, 

beyaz inciden oluşuyor, yetmiş bin odası var her oda üç mil, odalar, kapılar her şeyi 

sanki  tek  tip  gibi,    bu  makamın  adı  “vesile”dir.  Bu  makam  Hz.  Muhammed  ve  ehli 

beyti için hazırlanmıştır. Bir de sarı renkte olanı da var o da Hz. İbrahim ve ailesi için 

hazırlanmıştır. İbn Kesir, her iki rivayeti de tuhaf olarak nitelemektedir.

52 

                                                        

43

  Bkz.  el-Kummi, 

Tefsirul  Kummi

,  III/289-290.    El-Kummi,  meseleyi  Hz.  Aişe’ye  getirerek  Hz. 

Peygamberi aldattığını açıkça ifade etmektedir.   

44

 el-Huvvari, 

Tefsiru Kitabi’llahi’l Aziz

,  IV/383; 

45

 el- Maturidi, 

Te’vilatu Ehli’s Sunne

, X/97 

46

 Ebu Zekeriya Yahya b. Ziyad el-Ferra, 

Meani’l Kur’an

, Alamu’l Kütub, Beyrut 1403/1983, III/169; 

Ebu’l  Hasan  b.  Muhammed  b.  Habib  el-Maverdi,