Psixologik trening asoslari. N. Ismoilova

II. ASOSIY QISM. 
1. "Buzuq telefon" mashqi. 
Maqsad: Ma’lumot uzatishdagi buzilishlami anglashga o’rgatish. Ma’lumotni anglangan holda 
idrok qilish va faol tinglash uslubini o'zlashtirish. 
Yo‘riqnoma: Ushbu mashqda 6 kishi ishtirok etadi. Bunda 5 kishi xonadan tashqarida turadi, 

---

 
22
1  kishi  xonada  qoladi.  Trener  xonada  qolgan  odamga  og‘zaki  topshiriq  aytadi.  Bu  odam  iloji 
boricha  hamma  topshiriqni  eslab  qoladi  va  ikkinchi  (xonadan  tashqarida  turganlardan  biriga) 
odamga aytadi. Ikkinchi odam uchinchisiga, uchinchisi to'rtinchisiga va h.k. Qolganlar ma’lumotlar 
qanday uzatilishini kuzatib turdi. Keyin jarayon muhokama qilinadi. 
Mashq  so‘ngida  odatda  maTumotning  buzilishi  kuzatiladi.  MaTumotlaming  bir  kishidan 
ikkinchi kishiga o‘tishi natijasida u qanchalik o'zgarib ketishi paydo bo‘ladigan mish-mish gaplarga 
asos boTishi aytib o‘tiladi.  
2. "Avtobusda" o‘yini Maqsad: Talabalarda muloqot madaniyatini shakllantirish, shaxslararo 
munosabatlami ijobiy rivojlantirish. 
Ko‘rsatma:  Ishtirokchilardan  biri  avtobusdagi  bezori  rolini  o'ynaydi,  qolganlar  esa 
yoiovchilar.  Bezori  avtobusdagi  ikkita  o'rindiqni  egallab  olib,  biriga  o‘zi  o'tiribdi,  biriga  esa 
magnitofonini qolgan. U hech kimga joy bermoqchi emas. Ishtirokchilaming har biri bezori bilan til 
topishib  uning  yoniga  o’tirishga  harakat  qilib  ko‘rishi  kerak.  Shart  shuki  —  maqsadga  janjalsiz 
erishish lozim.  
3. “Yomg’ir» psixogimnastik mashqi  
Maqsad: Ishtirokchilar o‘rtasida samimiylik, iliqlik muhitini yaratish. 
Ko‘rsatma:  Ishtirokchilar  aylana  shaklida  turib  olishadi.  Bunda  jimlik  hukm  surishi  kerak. 
Trener  «hozir  siz  yomg'ir  tovushini  eshitasiz,  lekin  buning  uchun  mening  harakatiarimni 
takrorlashingiz  kerak»,-  deydi.  Trener  o’rtada  turib  har  bir  ishtirokchining  oldiga  keladi  va 
muayyan  harakatlami  bajarib  ko‘rsatadi.  Harakatlar:  Kafflami  bir-biriga  ishqalash;  Barmoqlami 
qirsillatish;  Tizzalami  shapatilash;  Tizzilami  shapatilab,  oyoqlami  do'ppilatish;  Qarsak  chalib 
tamomlash.  
4. "Avlodlar o‘rtasidagi nizo" o‘yini 
 Maqsad: Talabalarda muloqot madaniyatini shakllantirish, shaxslararo munosabatlami ijobiy 
rivojlantirish. 
Ko‘rsatma.  Bunda  uch  kishi  ishtirok  etadi  —  yigit,  qiz  va  katta  yoshli  odam.  Avlodlar 
o'rtasida  "  Eh,  hozirgi  yoshlar..."  qabilida  taqlid  uyushtiriladi.  Yigit  va  qizning  vazifasi:  imkon 
boricha xushmuomalalik bilan nizodan qochish. Ishtirokchilar orasidan tanlangan jyuri a’zolari har 
bir talabaning harakatini baholab boradi.  
5. “Ma’lumotni so’zsiz uzatish” o‘yini  
Maqsad: Talabalarda noverbal muloqot sifatlarini shakllantirish  
Ko‘rsatma:  "Hozir  bir  kishi  xonadan  tashqariga  chiqib  turadi,  qolganlar  esa  unga  qanaqa 
ma’lumotni  aytish  lozimligi  haqida  kelishib  olishadi.  Men  uni  chaqiraman,  shunda  butun  guruh 
imo-ishora, turli qiliqlar va yuz harakatlari bilan unga shu informasiyani uzatishga harakat qilishadi. 
Chaqirilgan odamning vazifasi — guruh unga aytmoqchi bo‘layotgan ma’lumotni anglab olishdan 
iborat".