www.ziyouz.com kutubxonasi
49
Anvar xayrlashib, iziga qaytar chog‘ida Zohidning savollarini bir-bir eslab, «og‘aynimga
yordam beraman, deb ishini chalkashtirib yubordim shekilli», deb kelganiga pushaymon
yedi.
Zohid uchun esa bu kutilmagan uchrashuv, kutilmagan gaplar kalavani yana
chigallashtirdi. «Hamonki Asadbek kuyovidan gumonsirabdimi, bunda bir gap bor, — deb
o‘yladi u. — Ajab... nima uchun aynan Jamshidni o‘ldirdi, deb gumon qilyapti? U holda
Jalol Komilovni kim o‘ldirgan? Kuyovidan gumonsiradimi, demak... guruhlar urushi emas
bu. Unda Maqsud akaning fikrlari to‘g‘ri bo‘lib chiqadi. Guruhlar hali olishuv uchun pishib
yetilmagan, olishuvning boshlanishiga asos yo‘q hali. Xo‘sh, unda kim? Balki biron-bir
guruh Elchinni o‘ziga og‘dirib olishga harakat qilgandir. Asadbekning gumoni
shundadir?...»
Zohidning xayoli Chuvrindi kelguniga qadar shu muammolar bilan band bo‘ldi. Mahmud
Ehsonov ayni aytilgan vaqtda, bir daqiqa nari-beri qilmagan holda keldi. U bilan birga
xonaga yoqimli atir hidi ham kirdi. Chuvrindi kun issiq bo‘lishiga qaramay, oq-pushtiga
moyil kostyum kiygan, qizil galstuk bog‘lab olgan edi. Sochlarini silliq taragan, o‘ng
qo‘lining ko‘rsatkich barmog‘iga tilla uzuk taqqan odamni birov «Chuvrindi» deb
chaqirsa, kulgili holat yuz berardi.
Chuvrindi bashang kiyingani bilan harakatida, qarashlarida, hol-ahvol
so‘rashayotganidagi ovozida kibr sezilmadi. Uning bu qadar madaniyatli bo‘la olishini
Zohid hatto o‘ylab ham ko‘rmagan edi.
Ularning orasida — urinibroq qolgan yozuv stoli. Aslida, hayotning qitmirliklari oldida ojiz
qolishmaganida ilm bobida bahs yuritishi mumkin bo‘lgan ikki odam prokuratura
mahkamasida yuzma-yuz o‘tirar edi. Yuzasi issiq choynak izlaridan dog‘langan bu stol
juda ko‘p odamni ko‘rgan, ammo ilm ko‘chasidan nari ketishga majbur bo‘lganlarning
uchrashuviga endi guvoh bo‘lgandir. Ularning taqdirlarida yuzma-yuz kelish bor ekan.
Ma’lum bir nuqtada ilm ko‘chasidan burilmaganlarida edi, ayni fursatda qaysi bir ilmiy
kengashda davrning muhim ilmiy muammosi bo‘yicha bahs yuritgan bo‘larmi edilar.
Zohid yarim yo‘lda boshqa ko‘chaga burildi. Chuvrindi hali ilm ko‘chasiga yaqin ham
kelmagan edi. Katta shaharga o‘qirman, degan umidda keldi-yu, boshqacha «o‘qish»ga
kirib qoldi. Bu «o‘qish»ni a’lo darajada ado etgani uchun «muallim»lari uni o‘z yonlarida
olib qoldilar. Uning ziyrak aqli qachondir shu mahkamada so‘roqlarga javob berajagini
bilardi. Shu sababli ostona hatlayotganida guvoh sifatida chaqirilganiga shukr qilib
qo‘ydi.
— Yolg‘on guvohlik berish qonun bo‘yicha jazolanajagini eslatib qo‘ymoqchiman, — deb
gap boshladi Zohid, rasmiy ohangda.
«Baland dorga osilmoqchiga o‘xshaydi-ku», deb o‘yladi Chuvrindi. U Zohidga bir oz
tikilib turdi-da, kulimsiradi.
— Yolg‘ondan Xudoning o‘zi asrasin. Yolg‘on guvohlik berish uchun atay kelgan ahmoqqa
o‘xshaymanmi?
— Bu yerga faqat ahmoqlar keladi deb o‘ylaysizmi?
Savolga savol bilan berilgan javob Chuvrindini ziyrak torttirdi. Garchi u ayni damda
kibrdan uzoq bo‘lsa-da, Zohidni mensimay turgan edi.
— Aytdim-qo‘ydim-da, — dedi u, hazil ohangiga ko‘chib.
— Rasmiyatchiligimiz shunaqa, uzr, — dedi Zohid, gap ohangida bir pog‘ona pastga
tushib. So‘ng qog‘oz-qalam olib, rasmiyatchiligini davom ettirdi. — Ismi sharifingiz,
tug‘ilgan yilingiz...
Chuvrindi aytib turdi, u yozdi. Rasmiyatchilik tugagach, asosiy maqsadga ko‘childi:
— Jamshid Sunnatullaev kimingiz bo‘ladi?
— Tanishimning o‘g‘li.
Shaytanat (2-kitob). Tohir Malik
Do'stlaringiz bilan baham: |