Сафарова нодира ашуралиевна

 
Кириш 
Солиққа тортишнинг замонавий тажрибасида турли мамлакатлар солиқ 
тизимининг умумийлик ва алоҳида ўзига хос жиҳатлари мавжуд. Корпорация 
солиғи, қўшилган қиймат солиғи, жисмоний шахслар даромадларига солиқ 
каби солиқлар кўплаб давлатларда бир бирига яқин бўлса, ҳар бир мамлакат 
ўзининг хусусиятлари, иқтисодий ривожланиш даражаси ва мақсадларига 
кўра ўзига хос солиқ тизимига эга. Жаҳон солиқ амалиётида кичик бизнес 
субъектлари учун солиқлар бўйича қулайликлар, енгилликлар яратилган. 
Айниқса, ривожланаётган ва ўтиш иқтисодиётига эга мамлакатларда бу 
тажриба кўпроқ қўлланилмоқда.
Ўзбекистон Республикаси солиқ тизимида солиқ солишнинг 
соддалаштирилган тизими кўп йиллар давомида қўлланилиб, солиқ тизимида 
муҳим ўрин эгаллаган бўлса, солиқ сиёсатини такомиллаштириш 
концепциясини қабул қилиниши соддалаштирилган солиқ тизимига янгича 
ёндашув даврини бошлаб берди.
Ўзбекистон Республикасининг солиқ сиёсатини такомиллаштириш 

---

“Халқаро молия ва ҳисоб” илмий журнали. №4, август, 2021 йил. ISSN: 2181-1016 
2 
концепциясида солиқ солишнинг соддалаштирилган тартиби бўйича солиқ 
тўловчиларга солиқ сиёсатини такомиллаштиришнинг салбий таъсирини 
камайтириш мақсадида йиллик обороти (тушуми) 1 миллиард сўмгача бўлган 
солиқ тўловчилар учун оборотдан (тушумдан) солиқни 4 фоиз миқдордаги 
базавий ставкадан келиб чиқиб ҳисоблаш ва тўлаш тартиби ҳамда қўшилган 
қиймат солиғини ихтиёрий равишда тўлаш имконияти белгиланди[1]. Солиқ 
кодексида айланмадан олинадиган солиқ сифатида ўз ифодасини топган 
мазкур солиқ шу вақтга қадар амал қилган ягона солиқ тўловидан бир қатор 
хусусиятларига, элементларига кўра фарқ қилади.
Солиқ тизимида икки йилдан ортиқроқ вақт мобайнида қўлланилаётган 
айланмадан олинадиган солиқни назарий ва амалий жиҳатдан атрофлича 
ўрганиш, мамлакатимизнинг бугунги кундаги ижтимоий-иқтисодий 
ривожланишидан келиб чиқиб тегишли ўзгаришларни амалга ошириш солиқ 
тизимини янада самарали ташкил этишда долзарб аҳамиятга эга.