Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис

 
14.2.Реклама воситалари ёки реклама ташувчиларни танлаш. 
Бу ҳолда асосий вазифа нисбатан самарали ва тежамли 
реклама воситасини танлаш ҳисобланади. Бунда маълумот 
манбаасини изчил ўрганиш зарур, яъни истеъмолчилар танлаши 
мумкин бўлган мамлакат, минтақа, туристик марка ёки курорт 
ҳақидаги маълумотларни қаердан олиш мумкинлигини аниқлаш 
керак.
Реклама воситалари жуда ҳам турли-туман бўлиши мумкин. 
Туризм рекламаси кўпинча қуйидаги воситалардан фойдаланади: 
матбуот, телевидение, радио, видеороликлар, почта жўнатмалари, 
транспорт, сотиш жойларидаги реклама доскаси, ташқи ва сувенир 
рекламалари ва ҳоказо. 
Реклама воситаларини ўрганиш ва танлаш аудитория, тираж, 
қамраб олиш доираси, такрорланиш даражаси каби тушунчалар 
билан боғлиқ. 
Аудитория - мазкур реклама ташувчиси реклама ахборотини 
етказадиган шахслар гуруҳи. Аудиторияни баҳолаш критерийси, 

---

192 
масалан газета учун - маълум вақт оралиғида уни кўриши мумкин 
бўлган одамлар сони ҳисобланади. 
Тираж - реклама ташувчиларнинг (газета, журнал, 
справочниклар ва ҳоказо) мунтазам чиқариладиган нусхалари 
миқдори. 
Қамраб олиш доираси - маълум вақт оралиғида ушбу 
реклама ташувчиси билан муносабатда бўлган алоҳида одамлар ёки 
оилалар сонидир. Қамраб олиш доираси маълум туристик бозорни 
ташкил қилувчи барча одамлар ёки оилалар сонига нисбатан 
фоизларда ифодаланади. Телевидениени оладиган бўлсак, "қамраб 
олиш доираси" тушунчаси ТВ билан 4 ҳафта мобайнида 
муносабатда бўлган оилалар сонини билдиради. 
Такрорланиш даражаси - маълум вақт оралиғида рекламани
жойлаштиришнинг маълум графиги доирасида турли одамлар ва 
оилаларни қамраб олиш миқдори. Такрорланиш даражаси қанчалик 
юқори бўлса, шунчалик ўзоқ вақт давомида реклама қилинаётган 
турмаҳсулот хотирада сақланиб қолади.