Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

 
396 - САВОЛ: 
ТЪЮТОРНИНГ ТАШКИЛОТЧИЛИК ФУ-
НКЦИЯСИ ДЕГАНДА НИМАНИ ТУШУ-
НАСИЗ? 
ЖАВОБ: Тъюторнинг ташкилотчилик функцияси – 
бевосита ўқув – педагогик жараёнда амалга ошириладиган фао-
лияти бўлиб, таълим жараёнининг сифат ва самарадорлигини 
таъминлашдаги масъулиятини белгилашни, шунингдек, куч ва 
вақтларини тегишлича тақсимлашни назарда тутади. 
КЎРСАТМА: Илмий, илмий – педагогик ходимлар тайёр-
лашни оптималлаштириш (оптимал бошқариш) учун уларнинг 

---

275 
маданий-маърифий, илмий-маънавий ва интеллектуал салоҳи-
ятини ҳар томонлама рўёбга чиқариш учун шарт-шароитлар 
яратиш керак ва уларнинг бу соҳалардаги муваффақиятларини 
доимо эътиборга олиб бориш керак. 
 
397 - САВОЛ: 
ТЪЮТОРНИНГ ЎЗ-ЎЗИНИ РИВОЖ-
ЛАНТИРИБ БОРИШ ФУНКЦИЯСИ 
ДЕГАНДА НИМАНИ ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Тъюторнинг ўз-ўзини ривожлантириб бориш 
функцияси – тъюторнинг шахсий фаолиятларини, шунингдек, 
унинг ўз билими, кўникма ва малакаларини ривожлантириб ва 
такомиллаштириб боришга бўлган эҳтиёжларига тааллуқли 
бўлиб, бу ортиқча изоҳни талаб қилмайди. 
Демак, тъютор – махсус психологик-педагогик ва ахборот – 
коммуникация 
технологиялари 
муҳитида 
таълим 
олувчиларнинг мустақил ўқув-билув фаолиятларини ташкил 
этувчиси, уларнинг шахсий – касбий ривожланишдаги 
маслаҳатчи устоз. 
КЎРСАТМА: Ижодий жараёнда фойдаланиладиган тизим 
албатта очиқ тизимдан иборат бўлиши керак, чунки тадқиқот 
давомида қаралаётган (ўрганилаётган) кўрсаткичлар сони 
камайиб ёки кўпайиб туриши мумкин. 
 
398 - САВОЛ: 
УМУМИЛМИЙ 
ТАДҚИҚОТЛАРНИНГ 
ҚАНДАЙ МУАММОЛАР БЎЙИЧА БАҲС 
ЮРИТАДИ? 
ЖАВОБ: Умумилмий тадқиқотлар инсон ақлий фаолиятининг 
маълум (аниқ) мақсадга йўналтирилган ижодий ҳаракатлари 
мажмуасидан иборат бўлиб, ҳодиса ва нарсалар ўртасидаги 
алоқадорлик ҳамда тараққиёт қонуниятларини яратишга 
мўлжалланган ижодкорликдир. 
Бундан кўзланган мақсад ҳодиса ва жараён тўғрисида янги 
билимга эга бўлиш, уни такомиллаштириш ва улар асосида 
қўйилган муаммо бўйича янги методология (метод, усул, 
технология) ва техника яратишдан иборатдир. 

---

276 
Умумий тадқиқотларни атроф дунёни билишда кишилар ўз 
билимларини, илмий дунёқарашини ошириш мақсадидаги ақлий-
ижодий фаолияти деб айтиш мумкин. Чунки, улар янги 
билимларни пайдо қилади. 
Умумилмий тадқиқотларнинг ривожланиши натижасида
илм-фаннинг янги йўналиш ва соҳаларини ташкил топишини, 
ҳосил бўлган билимларни маълум қонуният асосида тизимлашда 
ҳамда улардан билиш фаолиятини такомиллаштиришда намоён 
бўлишидан сезиш мумкин. 
Умумилмий тадқиқотлар ҳам махсус илмий ва илмий-пе-
дагогик муассасаларда, илмий ишлаб чиқариш бирлашмаларида ва 
илмий-техник марказларда ривожлантирилади. 
КЎРСАТМА: Умумилмий тадқиқотларда ҳам хусусий илмий 
тадқиқотлардаги каби илмий тадқиқот иши жараёнининг 
алгоритмик тизими ишлаб чиқилса, тадқиқот давомида хато йўлга 
кетиб қолишнинг олди олинади.