Ҳисоблаш тизимсининг ахборот асослари

бўйича ноаниқликни тўлдирса, унда у ахборотга айланади. Демақ 
фойдаланилган маълумотларни ахборот деб тасдиқлаш мумкун.
Мисол. Дўстингиз бир варроқ қоғазга 10 та телефон тартиб рақамини 
ўнлик сонлар кетма – кетлигида ёзиб, сизга кўрсатди, дейлик. Сиз 
кўрсатилган рақамларни маълумот сифатида қабул қиласиз. Чунки сиз бу 
рақамлардан фойдаланаолмайсиз. Агар дўстингиз телефон тартиб 
рақамининг тўғрисига фирманинг номи ва фаолият турини ёзса, унди сиз 
учун бу маълумотлар ахборотга айланади. Чунки келгусида ундан 
фойдаланиш мумкун.
Ахборот билан ишлаганда унинг манбасини ва фойдаланувчини 
борлигини эсда тутиш лозим. Маълумотларни ахборот манбасидан 
фойдаланувчига узатилишини таминловчи йуллар ва жараёнлар ахборот 
коммуникациялари деб юритилади. 
Истеъмолчи нуқтаи назаридан, ахборот – бу энг охиридаги 
фойдаланувчи томонидан олинган тушунчалар ва фойдали деб баҳоланган 
янги маълумотдир. 
Юқорида қайд этилганларни изоҳлаган ҳолда, ахборотга қуйидагича 
таъриф келтириш мумкин. Ахборот – бу, яратувчиси доирасида қолиб 
кетмаган ва хабарга айланган, билимлар ноаниқлиги, тўлиқсизлиги 
даражасини камайтирадиган ҳамда оғзаки, ёзма ёки бошқа усуллар (шартли 
сигналлар, техник воситалар, ҳисоблаш воситалари ва ҳоказо) орқали 

---

10 
ифодалаш мумкин бўлган атроф-муҳит (объектлар, воқеа-ҳодисалар) 
тўғрисидаги маълумотлардир. 
1.2. Ахборот ва унинг адекватлиги. 
Фойдаланувчи учун ахборотнинг муҳим характеристикаларидан 
бири - унинг адекватлиги хисобланади.
Ахборотнинг адекватлиги - олинган ахборот ёрдамида яратилган 
образ (қиёфа) нинг реал объект, жараён, ҳодиса ва ш.ў.ларга мослигининг 
маълум даражасидир. 
Ҳаётда ахборотнинг тўла равишда адекват бўлишига ишониш қийин. 
Чунки доимо кайси бир даражадага ноаниқлик учраб туради. Ахборотнинг 
адекватлиги даражаси масалани ечишда гўғри йул танлашга катта таъсир 
қилади. 
Мисол. Сиз ўрта мактабни муваффақиятли битирдингиз ва "Ин-
форматика ва ахборот технологиялар" йуналиши буйича олий маълумот 
олмоқчисиз. Ўртоғингиз билан шу хусусда гаплашганда Сиз олий ўқув 
юртлари тўғрисида турлича маълумот оласиз, лекин олинган маълумотлар 
тўғри хулоса чиқаришингиз учун етарли эмас, чунки ахборот адекват эмас. 
Шубҳасиз, аниқ маълумот олиш учун олий ўқув юртларига кирувчилар 
учун маълумотномага мурожаат қиласиз. Ундан мукаммал маълумот олиб, 
ўқув юртини танлайсиз. Бу адекват ахборот бўлади.