K I m y o ki my oga oi d atama lar etimilo gi ya si



Download 2,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet21/118
Sana28.09.2021
Hajmi2,13 Mb.
#187364
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   118
Bog'liq
Kimyoga oid atamalar etimologiyasi

Prometiy    
Aslida kimyogarlar neodim va samariy elementlari orasidagi katakni to‘ldirishi zarur 
bo‘lgan  sirli  siyrak  yer  elementini  qidirish  asnosida  prometiyni  bir  necha  marta  «kashf 
etishgan». O‘sha «kashfiyotlar» asnosida, prometiyning turli davrlarda turlicha nomlari ham 
bo‘lgan. Masalan, u Illinoys universiteti sharafiga  «illiniy»; Florensiya universiteti sharafiga 
«florensiy»; siklotronda kashf qilingani uchun «sikloniy» kabi nomlar bilan ham atalgan paytlar 
bo‘lgan. Lekin, o‘sha «kashfiyot»larning birortasi ham amaliy isbotlanmagan va dalillar bilan 
tasdiqlangan emas edi (shu sababli ham ular haqida qo‘shtirnoq ichida yozildi). Lantanoidlar 
qatoridagi yetishmayotgan elementni birinchi bo‘lib 1947-yilda AQSHlik kimyogarlar Jeykob 


31 
 
Marinski,  Lourens Glendenin va Charlz Koriell tomonidan aniqlandi. Ular, yadro reaktorida 
uran
ning  parchalanishidan  qoldiq  qolgan  xromatogarfik  mahsulotlarni  o‘rganish  chog‘ida 
ushbu  elementni  ochishgan  edi.  O‘shandayoq,  avvalgi  «kashfiyotchi»larning  nima 
omadsizlikka  sababdan  yo‘liqqani  ma’lum  bo‘ldi.  Chunki,  mazkur  elementning  hamma 
izotoplari  radioaktiv  bo‘lib,  ularning  yarim  yemirilish  davri  ham  nisbatan  qisqa  ekan. 
Elementga prometiy deb nom berishni, olimlardan biri, ya’ni, Koriellning xotini taklif qilgan. 
Yunon  afsonalarida  Prometiy  ismli  qahramon  ma’budlardan  olovni  o‘g‘irlab,  yerdagi 
odamlarga keltirib beradi. Bunda Koriellning xotini, yadro reaktorining kuch-qudratiga urg‘u 
bergan deyiladi manbalarda.   
 

Download 2,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   118




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish