K I m y o ki my oga oi d atama lar etimilo gi ya si

Nikel    
Nikel  elementi  nomining  tarixi  ham 
kobalt
niki  bilan  o‘xshash.  O‘rta  asrlarda  nemis 
konchilari  o‘z  tasavvurlarida  paydo  bo‘lgan  va  og‘zaki  ijodiy  afsonalarga  aylanib  ketgan 
to‘qima  hikoyalardagi  yovuz  g‘or  jinini  (yoki,  tog‘  ajinasini)  nikel  deb  atashgan.  Konchilar 
rudalar orasidan chiqadigan va tashqi ko‘rinishi 
mis
 rudasiga o‘xshasa-da, lekin o‘zi boshqa 
narsa bo‘lgan  g‘alati jinslarni  esa  kupfernikel  deb atashgan.  Aynan tarjima  qilganda bu so‘z 
«qalbaki  mis»,  «ajina  mis»  degan  ma’nolarni  bergan.  Albatta,  o‘sha  paytlarda  ham  ushbu 
«qalbaki mis» butunlay yaroqsiz befoyda ruda sanalmagan. Aksincha, undan shishasozlikda 
shisha  buyumlarga  ishlov  berishda,  aniqrog‘i,  shishaga  yashil  rang  bag‘ishlashda  keng 
foydalanishgan.  Lekin,  konchilar  har  qancha  urinishmasin,  o‘sha  «ajina  mis»dan  haqiqiy, 
oddiy  mis  ajratib  olishning  sira  iloji  bo‘lmagan.  O‘sha  konchilarni  xunob  qilgan  mazkur 
moddani hozirda kimyogarlar qizil nikelli kolchedan deb yuritishadi va NiAs formulasi bilan 
belgilashadi. Uni shuningdek, nikelinning qizg‘ish mis kristalli ham deyiladi. 1751-yilda nikel 
elementini kashf qilgan shved olimi Aksel Frederik Kronstedt (1722-1765) ham, aynan ushbu 
modda, ya’ni, qizg‘ish nikel kolchedandan foydalangan ekan. O‘rni kelganda qiziq bir faktni 
aytib ‘tish joiz: AQSHda 5-sentlik tanga pullarni ham nikel deb atashadi...