K I m y o ki my oga oi d atama lar etimilo gi ya si



Download 2,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet27/118
Sana28.09.2021
Hajmi2,13 Mb.
#187364
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   118
Bog'liq
Kimyoga oid atamalar etimologiyasi

 
Seriy va palladiy    
1801-yilda  italyan  astronomi  Juzeppe  Piatssi  (1746-1826)  Mars  va  Yupiter  orbitasi 
oralig‘ida  harakatlanuvchi  mitti  bir  yangi  sayyorani  kashf  qildi.  Piatssi  kashf  qilgan 
sayyoraning orbitasini mashhur olmon matematigi Karl Fridrix Gauss (1777-1855) hisob-kitob 
qilib bergan edi. Piatssi kashf qilgan sayyorani, aniqrog‘i, asteroidni «Serera» deb nomlashga 
qaror qilingan. Serera  –  qadimgi  Rim mifologiyasida hosildorlik ma’budasi  bo‘lib, u  yunon 
afsonalaridagi Demetraning qiyosidir. 1803-yilda, kimyogarlar ham  yangi bir metallni kashf 
qilishadi va atiga ikki yil muqaddam kashf qilingan sayyora sharafiga, yangi ochilgan metallga 
seriy deb nom berishadi.  
Piatssining  kashfiyotidan  ilhomlangan  boshqa  astronomlar  ham  teleskopga 
termulgancha, Mars va Yupiter orasidan  yangi  mitti  sayyoralar  – asteroidlarni  kashf etishga 
kirishib ketishgan edi.  Bu boradagi  yangi  astronomik kashfiyotlar  o‘zini uzoq kuttirmadi  va 
1802-yildayoq nemis astronomi Genrix Vilgelm Olbers (1759-1840) ikkinchi asteroidni kashf 
qildi. Olbers ushbu asteroidga qadimgi yunon afsonalaridagi donishmandlik ma’budasi Pallada 
nomini bergan. Oradan ikki yil o‘tib, London Qirollik Jamiyati kotibi bo‘lib ishlagan kimyogar 
olim Uilyam Xayd Vollaston (1766-1828) platina rudasi tarkibidan yangi, noma’lum metallni 
kashf qilgan. U ham, o‘sha paytda urfga kirgan an’anaga ko‘ra, ushbu metallga yaqinda kashf 
etilgan osmon jismning nomini berishga qaror qiladi va Pallada asteroidi sharafiga, metallni 
palladiy deb nomlaydi.  
 
 


36 
 

Download 2,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   118




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish