Илмий муҳаррир: медицина фанлари доктори, профессор Н



Download 18,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet276/315
Sana12.09.2021
Hajmi18,63 Mb.
#172604
1   ...   272   273   274   275   276   277   278   279   ...   315
Bog'liq
Gistologiya Zufarov K. 2005(1)

ME’DAOSTI BEZI 

Me’da osti bezi (pancreas) ovqat hazm qilish sistemasining katta bezlaridan hisoblanadi. U aralash 

bez bo’lib endokrin va ekzokrin qismlardan tuzilgan. 

Bezning  ekzokrin  qismida  tripsin,  ximotripsin,  karboksi-peptidaza,  amilaza,  lipaza,  esteraza  va 

boshqa  fermentlarga  boy  bo’lgan  pankreatik  shira  ishlab  chiqariladi.  Pankreatik  shira  bezning 

chiqaruv nayi orqali o’n ikki barmoq ichakka tu-shadi va uning fermentlari ta’sirida ichakda oqsil, 

karbonsuv va yog’lar o’zlarining oxirgi mahsulotlari (monomerlari)gacha iarchalanadi. 

Endokrin  qismida  insulin,  glyukagon,  somatostatin,  pankrea-tik  polipeptid  kabi  gormonlar  ishlab 

chiqariladi. 

Bu 


gormon-lar 

organizmda 

uglevodlar,  oqsillar  va  yog’lar  almashinuvini 



 

344 


boshqar.ishda ishtirok etadi. 

Taraqqiyoti. Me’da osti bezi pusht hayotining 3-4-haftasida birlamchi ichakning dorzal va 2 ta ventral 

epitelial  bo’rtmala-ridan  rivojlanadi.  Dorzal  bo’rtmadan  bezning  tana  va  dum  qis-mi,  ventral 

bo’rtmadan  bosh  qismi  va  bezning  chiqaruv  naylari  rivojlanadi.  Keyinchalik  entodermal 

bo’rtmalarning  hujayra-lari  epiteliy  tasmalari  hosil  qilib,  atrofdagi  mezenximaga  o’sib  kiradi. 

Embrional taraqqiyotning 5- haftasida epitelial tasmalardan birlamchi chiqaruv naylari hosil bo’lib, 

ular  kuchli  tarmoqlanib  uchi  berk  holda  tamom  bo’ladi.  Bu  naylarning  devo-ri  bir  qavatli, 

ixtisoslashmagan  epiteliydan  iborat.  Embrional  rivojlanishning  4-  haftasida  chiqaruv  naylaridan 

epitelial kurtaklar hosil bo’lib, bular sekretor bo’limga aylanadi. 

Hujayralarda donadorlikning paydo  bo’lishi sekretor fao-liyatning  boshlanishini ko’rsatadi, bu esa 

embrional taraqqiyot-ning 5-oylarida yuz beradi. Bola tug’ilgandan so’ng bezning mor-fofunktcional 

taraqqiyoti 18-20 yoshgacha davom etadi. Bezning endokrin qismi embrionning 3 oyligidan birlamchi 

chiqaruv nay-larning kurtaklari shaklida taraqqiy eta boshlaydi. Bu epite-lial kurtaklar birlamchi bez 

to’qimasidan  orolchalar  holida  ajraladi.  Mezenximadan  bezning  biriktiruvchi  to’qimali  asosi  va 

tomirlar rivojlanadi. 


Download 18,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   272   273   274   275   276   277   278   279   ...   315




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish