Халкаро савдо

Юклаб жўнатишга рухсатнома товарнинг буюртма шартларига мос 
келишини аниқлаш мақсадида етказиб берувчининг субъектида қабул қилиш 
учун ускуналарни синаб кўриш ўтказилганидан кейин харидорнинг вакили 
томонидан берилади. Юклаб жўнатишга рухсатномада шартнома бўйича етказиб 
бериш санаси, тайёр бўлган сана ва ўтказилган синовлар санаси, ушбу товар 
маълум мамлакатга харидор вакилининг йўриқномасига мос равишда 
жўнатилишининг мумкинлиги ҳақидаги кўрсатма бўлади.
Тўлов-банк операциялари бўйича ҳужжатлар. Битим тарафлари 
ўртасидаги ҳисоб-китоблар улар шартномада келишиб олинган шаклда амлага 
оширилади, бунда ҳам сотувчининг ҳам харидорнинг, баъзан учинчи бир 
мамлакатнинг банкидан фойдаланилади. Бу тўловларнинг ҳар бир босқичи 
ҳужжатлаштирилади ва умуман тўлов ҳужжатлари тўловнинг маълум шаклини 
амалга ошириш тўғрисидаги топшириғи ёки банкнинг мижоз топшириғини 
бажарганлиги ҳақидаги ҳисоботидан иборат бўлади.
Масалан, банк ўтказмаси бўйича тўлов топшириғи мижоз томонидан ўз 
банкига берилади. Унда бошқа мамлакатда жойлашган айтилган тарафга 
кўрсатилган валютадаги маълум суммани кўрсатилган шартларда ёки банкнинг 
ихтиёрига ҳавола қилинган усулда тўлаш талаб қилинади.
Товар аккредитивини очишга ариза – унинг воситасида мазкур ҳужжатда 
кўрсатилган шартларда товарнинг қийматини тўлаш учун аккредитив очиш 
тўғрисида топшириқ берилган ҳужжатдир. 
Товар аккредитиви – тўловчи ва унинг банки ўртасидаги шартнома бўлиб, 
унда банк товар аккредитиви очиш мажбуриятини ўз зиммасига олади. Бу 
акредитив бўйича бенефициар тўловни, маълум шартларда ва келишилган 

---

160 
ҳужжатларни тақдим этгандан кейин тратталарни тасдиқлаши ёки ҳисобга 
олиши, шунингдек, башарти ҳужжатда айтиб ўтилган бўлса тратталарни олиши, 
тасдиқлаши ва ҳисобга олиши зарур бўлади. Аккредитивлар ўз шартларига кўра 
турлича бўлиши мумкин; аккредитивнинг барча шартлари унда қайд этилади 
ҳамда шартнома шартларига мос келиши шарт.