O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi toshkent moliya instituti

2-jadval 

Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahri mahalliy budjetlariga 20014-2016  yillarda  

ajratilgan subventsiyalarning taqsimlanishi [8] 

                                                                                                                                                                                               

(mln.so‘m) 

 

№ 

 

Xududlar nomi 

2014 yil 

2015 yil 

2016 yil (reja) 

Subventsiya 

Jamiga 

nisbatan 

% 

Subventsiy

a 

Jamiga 

nisbatan 

% 

Subventsiya 

Jamiga 

nisbatan 

% 

1 

 

Qoraqalpog‘iston Respublikasi 

495375,5 

16,9 

506359,2 

20,1 

475415,7 

19,8 

2 

 

Jizzax viloyati 

372025,0 

12,7 

367229,1 

14,6 

404531,0 

16,8 

3 

 

Namangan viloyati 

508364,9 

17,4 

597393,3 

23,7 

656235,2 

27,3 

4 

 

642249,6 

21,9 

249999,1 

9,9 

 

 

---

 

 

 

Samarqand viloyati 

5 

 

Surxondaryo viloyati 

618393,6 

21,1 

645061,4 

25,6 

688639,1 

28,7 

6 

 

Sirdaryo viloyati 

159553,3 

5,4 

155712,4 

6,2 

178035,6 

7,4 

7 

 

Xorazm viloyati 

133169,6 

4,5 

 

 

 

 

 

 

Jami hududlar bo‘yicha 

 

2929113,5 

100,0 

2521754,5 

100,0 

2402856,6 

100,0 

---

 

 

 

Maqsadli  subventsiyalar  shaklidagi  mablag’larni  quyidagi  hollarda  berish 

maqsadga  muvofikdir:  birinchidan,  vakolatlarni  bajarish  uchun  xarajatlar  hajmi 

nobarqaror  va  budjet  xizmatlarini  olayotgan  kontingent  miqdoriga  bog’liq  bo’lsa; 

ikkinchidan,  xarajatlar  hajmi  mahalliy  hukumat  organlari  qarorlariga  bog’liq 

bo’lsa, bunday xarajatlarga quyidagilarni kiritish mumkin: aniq kompensatsiyalarni 

to’lash  xarajatlari,  aholiga  markaziy  hukumat  organlari  tomonidan  belgilangan 

nafaqalar va imtiyozlar . 

O‘tkazib beriladigan daromadlarning umumiy hajmi: 

O‘zbekiston  Respublikasining  respublika  budjetidan  quyi  turuvchi 

budjetlarga  -  asosiy  makroiqtisodiy  ko‘rsatkichlar  prognozi va  Davlat  budjetining 

asosiy parametrlari tasdiqlanayotganda;  

Qoraqalpog‘iston  Respublikasining  respublika  budjetidan,  viloyatlarning 

viloyat  budjetlaridan  va  Toshkent  shahrining  shahar  budjetidan  tumanlar  va 

shaharlar  budjetlariga  -  Qoraqalpog‘iston  Respublikasi  Vazirlar  Kengashi, 

viloyatlar va Toshkent shahar hokimlari tomonidan tasdiqlanadi. 

O‘zbekiston  Respublikasining  respublika  budjetidan  quyi  turuvchi 

budjetlarga  tushumlari  o‘tkazib  beriladigan  xo‘jalik  yurituvchi  sub’ektlarning 

hamda  ular  tomonidan  to‘lanadigan  soliqlar  va  boshqa  majburiy  to‘lovlarning 

turlari ro‘yxati O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan O‘zbekiston 

Respublikasi Davlat soliq  

qo‘mitasi bilan birgalikda tasdiqlanadi. 

Qoraqalpog‘iston  Respublikasi  budjetidan,  viloyatlar  va  Toshkent  shahar 

mahalliy  budjetlaridan  tumanlar  va  shaharlar  budjetlariga  tushumlari  o‘tkazib 

beriladigan xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning hamda ular tomonidan to‘lanadigan 

soliqlar  va  boshqa  majburiy  to‘lovlarning  turlari  ro‘yxati  Qoraqalpog‘iston 

Respublikasi Moliya vazirligi, viloyatlar va Toshkent shahar moliya boshqarmalari 

tomonidan  Qoraqalpog‘iston  Respublikasi,  viloyatlar  va  Toshkent  shahar  davlat 

soliq boshqarmalari bilan birgalikda tasdiqlanadi. 

---

 

 

 

Yuqori  turuvchi  budjetdan  quyi  turuvchi  budjetga  o‘tkazib  beriladigan 

daromadlarning  summasi  tegishli  quyi  turuvchi  budjetga  tushishi  lozim  bo‘lgan 

daromadlar hisobga olingan holda belgilanadi. 

O‘tkazib beriladigan daromadlarni o‘tkazish ular bo‘yicha haqiqatda tushgan 

tushumlar  doirasida,  biroq  ularning  tasdiqlangan  hajmidan  ortiq  bo‘lmagan 

miqdorda amalga oshiriladi. 

Budjet  ssudasi  budjet  manbalarining  to‘liq  safarbar  qilinishi  tegishli 

budjetlarda  nazarda  tutilgan  xarajatlar  qoplanishini  ta‘minlamagan  taqdirda, 

qaytarish sharti bilan va foizsiz beriladi. 

Budjet ssudasi: 

prognoz  qilingan  daromadlar  va  rejalashtirilgan  xarajatlar  o‘rtasidagi  rejali 

vaqtinchalik kassa uzilishini qoplash uchun - to‘qqiz oygacha bo‘lgan muddatga; 

daromadlar tushumlari va xarajatlarni amalga oshirish o‘rtasida kutilayotgan 

vaqtinchalik  kassa  uzilishlarini  qoplash  uchun  -  olti  oygacha  bo‘lgan  muddatga 

beriladi. 

 

 

Rejali  budjet  ssudasi  daromadlarning  prognoz  qilingan  tushumlari,  nazarda 

tutilgan subventsiya, o‘tkazib beriladigan daromadlarning summasi, aylanma kassa 

Budjet ssudasi

daromadlar tushumlari va xarajatlarni amalga oshirish o‘rtasida 

kutilayotgan vaqtinchalik kassa uzilishlarini qoplash uchun - olti oygacha 

bo‘lgan muddatga beriladi. 

prognoz qilingan daromadlar va rejalashtirilgan xarajatlar o‘rtasidagi rejali 

vaqtinchalik kassa uzilishini qoplash uchun - to‘qqiz oygacha bo‘lgan 

muddatga;

---

 

 

 

mablag‘lar  idan  va  yil  boshidagi  erkin  qoldiqlardan  vaqtinchalik  mablag‘  jalb 

qilish,  dotatsiya  tasdiqlangan  tegishli  budjetlarda  nazarda  tutilgan  ayrim 

choraklardagi xarajatlar qoplanishini ta‘minlamagan hollarda beriladi. 

 

Budjet ssudasi: 

 

O‘zbekiston Respublikasining respublika budjeti mablag‘lar i hisobidan  

-  Qoraqalpog‘iston  Respublikasining  respublika  budjetiga,  viloyatlarning  viloyat 

budjetlariga, Toshkent shahrining shahar budjetiga, davlat maqsadli jamg‘armalari 

budjetlariga; 

 

Qoraqalpog‘iston Respublikasining respublika budjeti, viloyatlarning viloyat 

budjetlari, Toshkent shahrining shahar budjeti mablag‘lar i hisobidan  

-  tumanlar  va  shaharlar  budjetlariga  ularning  daromadlari  hamda  xarajatlari 

o‘rtasidagi  rejali  yoki  kutilayotgan  vaqtinchalik  kassa  uzilishini  qoplash  uchun 

beriladi. 

 

Budjet ssudalarini berishning majburiy sharti ulardan belgilangan maqsadda 

foydalanish, shuningdek joriy moliya yili mobaynida ularni o‘z vaqtida qoplashdan 

iboratdir. 

 

Budjet ssudasi Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi va tegishli 

hokimliklarning,  davlat  maqsadli  jamg‘armasini  taqsimlovchi  organ  rahbarining 

budjet ssudasiga bo‘lgan ehtiyojni asoslovchi hisob-kitoblar ilova qilingan yozma 

so‘rovi asosida beriladi.  Budjet ssudasi berish to‘g‘risidagi yozma so‘rovni ko‘rib 

chiqishda moliya organi qaror qabul qilish uchun zarur bo‘lgan axborot va hisob-

kitoblarni so‘rab olish huquqiga ega. 

 

Qoraqalpog‘iston 

Respublikasi 

Vazirlar 

Kengashi 

va 

tegishli 

hokimliklarning,  davlat  maqsadli  jamg‘armasini  taqsimlovchi  organ  rahbarining 

yozma  so‘rovini  ko‘rib  chiqish  yakunlari  bo‘yicha  budjet  ssudasini  berish 

to‘g‘risidagi qaror: 

---

 

 

 

 

O‘zbekiston Respublikasi respublika budjetidan  - O‘zbekiston Respublikasi 

moliya vaziri tomonidan; 

 

Qoraqalpog‘iston Respublikasining respublika budjeti, viloyatlarning viloyat 

budjetlari,  Toshkent  shahrining  shahar  budjetidan  -  tegishincha  Qoraqalpog‘iston 

Respublikasi  moliya  vaziri,  viloyatlar  va  Toshkent  shahar  moliya  boshqarmalari 

boshliqlari tomonidan besh ish kuni ichida qabul qilinadi. 

 

Budjet  ssudasini  ajratish  budjet  ssudasini  berayotgan  moliya  organi  va 

budjet  ssudasini  oluvchi  moliya  organi  (davlat  maqsadli  jamg‘armalarini 

taqsimlovchi  organ)  o‘rtasida  budjet  ssudasi  berish  to‘g‘risidagi  shartnoma  bilan 

rasmiylashtiriladi. 

 

Budjet  ssudasini  qaytarish  muddatlarini  uzaytirish  budjet  ssudasini 

oluvchida  uni  belgilangan  muddatlarda  o‘z  vaqtida  to‘lash  imkoniyatini  istisno 

etadigan moliyaviy qiyinchiliklar yuzaga kelgan hollarda amalga oshiriladi. 

 

Budjet  ssudasini  qaytarish  muddatlarini  uzaytirish  budjet  ssudasini  berish 

uchun ushbu moddada belgilangan tartibda va shartlar asosida amalga oshiriladi. 

 

Budjet  ssudasini  oluvchi  tegishli  moliya  organiga  budjet  ssudasini  to‘lash 

muddatlarini  uzaytirish  to‘g‘risidagi  yozma  so‘rov  bilan  to‘lash  muddati 

tugashidan kamida besh ish kuni oldin murojaat etadi. 

 

Budjet  ssudasini  to‘lash  budjet  ssudasini  berish  to‘g‘risidagi  shartnomada 

belgilangan muddatlarda: 

 

- mablag‘lar ni o‘tkazish; 

 

-  quyi  turuvchi  budjetlarga  va  davlat  maqsadli  jamg‘armalariga  o‘tkazilishi 

kerak bo‘lgan subventsiyalar, o‘tkazib beriladigan daromadlar,  

-  budjetlararo 

o‘zaro hisob-kitoblar va dotatsiyalar evaziga o‘zaro hisobga olish; 

 

-  ish  haqini  to‘lash,  ijtimoiy  ehtiyojlarga  ajratmalar,  stipendiyalar, 

pensiyalar, kam ta‘minlangan oilalarga moddiy  yordam, kompensatsiya to‘lovlari 

---

 

 

 

va  nafaqalar  to‘lash  xarajatlari  qoplanganidan  so‘ng  quyi  turuvchi  budjetlarning 

shaxsiy  g‘azna  hisobvaraqlaridan  mablag‘lar  ni  so‘zsiz  undirib  olish  yo‘li  bilan 

amalga oshiriladi. 

Qo'shma  Shtatlarda  hukumatlar  daromad  manbalaridan  foydalanish  va 

xarajatlarning asosiy sohalari turlari farq qiladi. Federal hukumat asosan shaxsiy va 

korporativ  daromad  solig'i  hamda  ijtimoiy  sug'urta  solig'iga  tayanadi.  Federal 

xarajatlar mudofaa, tibbiy huquqlar va ijtimoiy sug'urta tarzida jamlangan. Shtatlar 

federal  hukumatdan  o`z  daromadining  deyarli  to`rtdan  bir  qismini  qoplaydi  va 

qolgan  qismi  asosan  savdo  va  individual  foyda  soliqlaridan  iborat.  Ularning 

xarajatlari  ta'lim,  ijtimoiy  xizmatlar  va  xalq  farovonligiga  sarflanadi.  Mahalliy 

hukumatlar,  solishtiradigan  bo`lsak,  o`z  fondlarining  uchdan  bir  qismini  boshqa 

hukumatlardan va to`rtdan bir qismi, ya’ni ta’lim eng salmoqli xarajat funksiyasiga 

kirsa ham, mulk solig`idan shakllantiriladi . 

 

O’zbekiston  Respublikasi  respublika  budjetining,  Qoraqalpog’iston 

Respublikasi  respublika  budjetining,  viloyatlar  viloyat  budjetlarining,  Toshkent 

shahri  shahar  budjetining,  shuningdek  tumanlar,  shaharlar  budjetlarining  aylanma 

kassa  mablag’lari  ularning  daromadlari  bilan  xarajatlari  o’rtasidagi  vaqtinchalik 

kassa uzilishini qoplash maqsadida shakllantiriladi. 

---

 

 

 

 

 

Yil  mobaynida  aylanma  kassa  mablag’laridan  jalb  qilingan  summalar  yil 

oxirigacha tiklanishi lozim. Aylanma kassa  mablag’larining yil oxiridagi miqdori 

belgilangan summaga mos kelishi kerak. 

Kelgusi moliya yili uchun belgilangan aylanma kassa mablag’lari: 

 tegishli  budjetlarning  shaxsiy  g’azna  hisobvaraqlaridagi  mablag’larning 

yil boshidagi qoldiqlari; 

 joriy  yilning  birinchi  —  uchinchi  choraklari  yakunlari  bo’yicha 

daromadlar prognozining oshirib bajarilishi summalari hisobidan to’ldiriladi. 

Tumanlar  va  shaharlar  budjetlarining  tegishli  manbalari  etarli  bo’lmaganda 

tumanlar  va  shaharlar  budjetlarining  aylanma  kassa  mablag’larini  to’ldirish 

to’g’risida  Qoraqalpog’iston  Respublikasi  Vazirlar  Kengashi,  viloyatlar  va 

Toshkent shahar hokimlari tomonidan qaror qabul qilinishi mumkin. 

Respublikamizda 

budjetlararo 

munosabatlarni 

tartibga 

solish 

va 

boshqarishda huquqiy jihatdan budjet jarayonida: 

Aylanma kassa mablag’larining miqdorlari

: 

O’zbekiston Respublikasining respublika 

byudjeti, Qoraqalpog’iston Respublikasi 

byudjeti, viloyatlar va Toshkent shahar 

mahalliy byudjetlari uchun — asosiy 

makroiqtisodiy ko’rsatkichlar prognozi va 

Davlat byudjetining asosiy parametrlari 

tasdiqlanayotganda; 

tumanlar va shaharlar byudjetlari uchun — 

Qoraqalpog’iston Respublikasi Vazirlar 

Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar 

hokimlari tomonidan belgilanadi 

---