Microsoft Word Қўнғироқлар устаси docx

Машғулот. 10-топшириқ. Шеригингиз билан бирга 25 марта скриптни қайтаринг, 
олдиндан скриптга компаниянгиз номи, исмингиз ва маҳсулот номини киритинг: 
- Компания “номи”, савдо бўлими (сизнинг исм-фамилиянгиз), хайрли кун! 
- Мижоз: сизда “сизда мавжуд маҳсулот номи” борми? 
- (Кўприк+биринчи қамраб олиш саволи) Савол беришга ижозат беринг: сиз айнан 
шу маҳсулотни танладингизми ёки ҳали яна қараб таққослайсизми? 
- Мижоз: исталган жавоб, айтайлик “ҳа, шу маҳсулотни танладим”. 
- (2-қамраб олиш саволи) Айтолмайсизми, илтимос, сиз маҳсулотни қачон сотиб 
олини режалаштиряпсиз? 
- Мижоз: Бир ҳафта ичида. 
- (Танишув) Айтмоқчи, сизга қандай мурожаат қилса маъқул? 
- Мижоз: Андрей. 
- Танишганимдан хурсандман, Андрей, менинг исмим яна бир бор эслатай...! 
9. “Агар сир бўлмаса” қоидаси 
Маъноси: агар сизнинг нуқтаи назарингизга кўра, бермоқчи бўлган саволингиз 
шахсиятга тегадиган бўлса, сўзингиз боши ёки охирига “агар сир бўлмаса” жумласини 
қўшинг. 
Бу оддий жумла саволни, айниқса у “шахсий бўёқ” билан боғлиқ бўлса юмшатади. 
“Шахсий бўёқ” тушунчасига нималар киришини мустақил белгиланг. Сиз ўзингиз учун 
шахсий деб билган ҳар қандай савол дарҳақиқат шахсий ҳисобланади. Қиёсланг:
-Сиз қаерда яшайсиз? 
- Агар сир бўлмаса, қаерда яшайсиз? 
Ёки: 
- Қанча пул мўлжаллаган эдингиз? 
- Агар сир бўлмаса, қанча маблағ мўлжаллаган эдингиз? 
Ёки бу вариантлар: 
- Сиздан ташқари яна ким бу масалада қарор қабул қилади? 
- Агар сир бўлмаса, сиздан бошқа ким бу масалада қарор қабул қилади? 
Фарқни сезяпсизми? “Агар сир бўлмаса” эркинлик муҳитини яратади, жавоб 
бермаслик ҳам мумкин деган ҳис-туйғуни уйғотади. Ва айнан шу учун мижоз жавоб 
қайтаради! 
Биз саволни юмшатмасдан берсак, суҳбатдошни унга жавоб қайтаришга эркинлигини 
чеклаб деярли мажбурлаймиз. Мижоз саволларимиз билан “киритиб қўядиган” берк оламдан 
чиқиб, ўзидан итаришни истайди. Бундай вазиятда аксарият кишилар учун жавоби рад 

---

этилиши катта стрессни англатади! Биз мижозни тўхтаб турган лифтга қамаб қўйгандек 
бўламиз: лифт ичида унга ноқулай, лекин у чиқиб кетолмайди. Кейинги ўринларда бундай 
эркинликни чеклаш ҳолатни мен “лифтга қамаш”, деб атайман: бевосита ёки билвосита, 
ҳаракатлар ёки сўзлар билан инсонга унинг танлов эркинлигини чеклаш ҳиссини уйғотиш. 
“Агар сир бўлмаса” жумласи бу муҳитда ишонч ва эркинликни яратади. Жавоб 
бермаслик мумкинлиги ва ҳазиллашиш туйғуси мижозга жавоб қайтаришга кўмаклашади. 
Агар биз ўзимизни жиддий ва хайрихоҳ тутсак, ҳеч ким жавоб қайтаришда ҳазил 
аралаштирмайди!