P h aydarova

kurak,
korakoid 
va 
prokorakoid tog‘aydan 
tashkil topgan bo‘lib, 
quruq-likda yashovchi umurtqali hayvonlar uchun xosdir (59- 
rasm). Ana shu uchta asosiy element erkin skeletning o ‘zaro 
birikadigan joyida bir-biriga duch keladi. Bulardan kurak shu
99

---

bo‘g‘imning dorzal (orqa) tomonida, korakoid bilan prokora- 
koid esa ventral (qorin) tomonida joylashgan.
59-rasm. Baqaning oldingi oyoq va yelka kamarining
skeleti:
l-yelka suyagi, 2-yelka suyagining boshi, 3-yelka oldi suyagi, 4-tirsak suyagi, 5- 
bilak suyagi, 6-tirsak o ‘sim tasi, 7-bilaguzuk, 8-kaft, 9-barm oq falangalari, 10-kurak, 
11-kurak usti tog'ayi, 12-korakoid, 13-yelka suyagining boshchasi birikadigan b o 'g 'im
ch u q u rc h a si, 14-prokorakoid to g 'a y i, 15-o‘m rov, 16-to‘sh suyagi, 17-to‘sh oldi 
suyagi, I — reduksiyaga u chragan birinchi b arm oq, II — V to 'liq rivojlangan bar­
m o q lari.
Suvda ham quruqlikda yashovchilar kurak suyagining prok- 
simal qismi xondral suyaklashgan, distal qismi esa tog‘aydan 
iborat b o ‘lib 
kurak usti tog'ayi 
deb ataladi. Tog‘ay prokora- 
koid ustida qoplagich suyakdan iborat 
o'mrov 
suyagi joylash­
gan. Korakoid usti tog‘ayi yelka kamarining ventral qismini 
tashkil etadi. U ndan oldingi tom onga 
to‘sh oldi suyagi,
keyingi tomoniga esa 
to'sh suyagi 
o ‘rnashgan. To‘sh oldi va 
to ‘sh suyaklarining uchlari tog‘aydan tashkil topgan. Qovurg‘alar 
bolm aganidan to ‘sh suyagi o ‘q skeletiga qo‘shilmagan, ko‘krak 
qafasi yo‘q, shunga ko‘ra oldingi oyoqlar kamari to ‘sh ele- 
m entlari bilan birgalikda muskullar orasida erkin yotadigan 
yoy hosil qilgan. Bu amfibiyalar uchun xosdir.
100

---

Endi