P h aydarova

dimog‘ suyaklari 
joylashgan. Bu suyaklar barcha amfibiya- 
larda juft bo‘ladi. Dimog‘ suyaklarining yon tomonlarida 
ichki
burun teshiklari 
yoki 
xoanalar 
joylashgan. 
Tanglay-kvadrat
tog'ayi 
ko‘z kosasining oldingi yon va qisman orqa devorini 
qoplaydi. Tanglay-kvadrat tog‘ayining oldingi uchini ko‘ndalang 
joylashgan qoplag‘ich 
tanglay suyagi 
qoplaydi va bu suyak 
dimog‘ suyaklari bilan parasfenoidni bir-biridan ajratib turadi. 
Tanglay-kvadrat tog‘ayining qolgan qismi esa qoplagich 
qa­
notsimon suyak 
bilan qoplangan. Baqalarda kvadrat suyagi 
taraqqiy etmagan.
Endi bosh skeletini yonbosh tom onidan ko‘rib chiqamiz. 
Miya qutisi ko‘z bo‘limining oldingi qismi halqasimon 
pona-
hidlov suyagi 
bilan o ‘ralgan. Bu suyak suyakli baliqlarning 
ko‘z-ponasimon 
suyagiga gomologdir. Hid bilish ponasimon
97

---

suyakning orqasidan to oldingi quloq suyagiga qadar bo‘lgan 
joyda miya qutisining yon devorida tog‘ayligicha saqlanib 
qolgan.
Umurtqa pog‘onasi. 
Baqaning um urtqa pog‘onasi to ‘liq 
suyaklashgan, faqat to ‘qqizta umurtqadan tashkil topgan bo‘hb, 
to ‘rt b o ‘lim: 
bo‘yin, tana, dumg'aza 
va 
dumga 
b o ‘linadi 
(57-rasm).
B archa am fibiyalardagi singari baqaning ham b o ‘yin 
bo‘limida faqat bitta umurtqa bor. Bu um urtqa ko‘ndalang va 
oldingi qo'shiluv o ‘simtalarining bo‘lishi bilan tana umurtqasi- 
dan farq qiladi. Oldingi tomonidagi ikkita qo‘shiluv chuqur- 
chasi yordamida um urtqa bosh skeletiga birikadi.
Tana bo'limi 
um urtqalarining soni yettita. Bu b o ‘lim 
umurtqalarining oldingi tomoni ichiga botib kirgan, orqa to­
m oni esa b o ‘rtib chikqan, ya’ni