Саудия арабистони подшоҳлиги. Арабистон ярим оролининг бешдан тўрт қисмини ўз ичига олган Саудия арабистони подшоҳлиги марказлашган давлат сифатида илк марта XVIII асрда, унинг ҳозирги майдонидан анча кичик ҳудудда ташкил топган. Саудия арабистонида замонавий тушунчадаги таълим тизимига XX аср ўрталарида асос солинган. Таълим ва маориф тизимининг шаклланиш даврида подшоҳ Фаҳд мамлакатнинг таълим вазири ва таълим бўйича олий кенгаш раиси вазифаларида ишлаган.
Бошланғич ва ўрта таълим. Бошланғич ва ўрта таълим тизими тўрт босқични ўз ичига олади. Биринчиси мактабгача тарбия босқичи бўлиб, ҳозирда бу босқич фақат катта шаҳарлар ва йирик аҳоли ҳудудларидагина йўлга қўйилган. Иккинчиси бошланғич мактаб даражаси бўлиб, у 6 ёшдан 12 ёшгача бўлган болаларни ўқитиш билан шуғулланади. Учинчи, ўрта бошланғич мактаб даражаси 12 ёшдан 15 ёшгача ва ниҳоят, тўртинчиси, 15 ёшдан 18 ёшгача бўлганлар таҳсил оладилар. Охирги босқичда олий ўқув юртларида ўқишни давом эттирмоқчи бўлган ёшларгина ўқийдилар. Бошланғич ва ўрта мактаблар асосан САП маориф вазирлиги тасарруфидаги муассасалардир.
Бошланғич ва ўрта мактаблардаги ўқувчилар сони 1990-2001 йилларда тахминан 98 минг ўғил-қизни ташкил қилса, бошланғич мактабда 1 миллион 877 мингни ташкил қилади.
Тахминий статистик маълумотларга кўра, ўрта бошланғич мактабда 890 минг ўғил-қиз, ўрта таълимда 470 минг ўқувчи таҳсил олади.
Охирги ўн йилликларда Саудия арабистони подшоҳлигида олий таълим тизимини ривожлантиришга жуда катта эътибор берилмоқда. Давлат мазкур тизимни ривожлантиришга йирик миқдорда маблағлар ажратмоқда. Албатта, бошқа соҳаларда бўлгани каби, олий таълим тизимини яратишда минглаб чет эллик менеджерлар, олимлар, муҳандислар ва ўқитувчилар ёрдамидан фойдаланилган.
Подшоҳликда ҳозирда қуйидаги етти университет фаолият кўрсатмоқда:
Риёз шаҳрида 1957 йилда Риёз университети ташкил этилган. 1882 йилда унга подшоҳ Сауд номи берилган.
Мадина шаҳридаги Ислом университети, 1961 йилда ташкил этилган.
Риёз шаҳридаги Имом Муҳаммад ибн Сауд номидаги Ислом университети, 1953 йилда ташкил этилган ва 1974 йилда университет мақоми берилган.
Даммом ва Ҳуфуф шаҳарларидаги подшоҳ Файсал номли университет, 1975 йилда ташкил этилган.
Заҳрон шаҳридаги подшоҳ Фаҳд номли Нефть ва Минераллар университети, 1963 йилда ташкил этилган ва 1975 йилда университет мақоми берилган.
Макка шаҳридаги Умм ал-Қура университети, 1979 йилда ташкил этилган.
Подшоҳ Фаҳд номидаги нефт ва минераллар университети ва Мадинадаги Ислом университетидан ташқари зикр этилган барча университетларда эркаклар ва аёллар таҳсил оладилар. Саудия Арабистонидаги барча университетлар саудиялик фуқаролар билан бир қаторда чет элликларни ҳам ўқишга қабул қилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |