O’zbekiston respublikasi veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qo’mitasi samarqand veterinariya meditsinasi instituti veteriariya jarrohligi kafedrasi operativ xirurgiya va anesteziologiya fanidan

Operatsiya maydonchasini tayyorlash
Operatsiya maydonini tayyorlash katta ahamiyatga ega, chunki hayvon terisi va junlarining oralig’ida juda ko’p begona jismlar, iflosliklar, mikroblar mavjud va ular Operatsiya vaqtida jarohatga tushishi mumkin. Operatsiya maydonchasini tayyorlash 4 bosqichdan iborat:
1-teridagi jun va tuklarni olib tashlash, buning uchun qaychi, ustara, depilyatoriydan foydalanish mumkin;
2-mexanik tozalash va yog’sizlantirish, buning uchun teri sovun yoki kimyoviy eritmalar bilan yuviladi va efir bilan yog’sizlantiriladi;
3-kimyoviy dezinfeksiya va qotirish, bunda bakteriosid va qotirish xususiyatiga ega bo’lgan eritmalar teriga surtiladdi (5-10 % yodning spirtdagi eritmasi, Ayatin, Asepur, Septoneks, 5 % kaliy permanganat, Borjers suyuqligi) aseptik Operatsiyada markazdan chetga, septikda chetdan markazga qarab surtiladi;
4-Operatsiya maydonchasini chegaralash, buning uchun o’rtasi kesilgan choyshab, salfetkalardan foydalanish mumkin.
Agar shilliq parda bilan qoplangan organlarda Operatsiya o’tkazilsa, uni ham tayyorlash kerak, buning uchun antiseptik eritmalardan foydalanish mumkin, konyunktiva uchun 1:1000 etakridin laktati, 3 % borat kislotasi, og’iz va burun bo’shlig’i uchun 1:1000 etakridin laktati; qin uchun 1 % sut kislotasi, 2 % lizol, to’g’ri ichak uchun 1 % kaliy permanganat, 2 % lizol.
Pirogov usuli.
5 % yod eritmasini Operatsiya doirasiga markazdan tashqariga qarab ikki marotaba surtib chiqish talab etiladi. Birinchi surtish Operatsiyadan 10 daqiqa oldin, ikkinchi surtish esa to’ppa-to’g’ri tshqimani kesishda bajariladi.
Eslatma: ba’zi darsliklarda bu usulni Grossix yoki Filonchikovniki deyilgan.
1947 yilda yod eritmasini N.I. Pirogov birinchi bo’lib qo’llagan.
Mish usuli.
5 % kaliy permanganatning quyuq eritmasi bilan Operatsiya qilinadigan joy ikki marotaba yuvib chiqiladi.
Borxers usuli.
Ayrim vaqtlarda tananing ifloslangan biror qismiga (chot oralig’i, oyoqning pastki qismlari va boshqalar) 5 % formalin eritmasini ishlatib yuvib tozalash kerak.