O‘zbekiston respublikasi vazirlar mahkamasi huzuridagi din ishlari bo‘yicha qo‘mita

24. Badandagi ortiqcha va notabiiy belgini bildiruvchi so‘zlar asosida hosil qilingan ismlar: Meliboy, Ortiq, Norbuta, Norbonu, Xoldor, Xolmurod, Xolniso, Toji, Tojinnsa, Tojinor, Muhrboy.
Misollar: “Yaqinda tabelchi Xoldor aka ozgina ichib olibdi Ibroxim birga keldi uyigacha Saboxon opa - Yaxshi ham shu bor ekan ! - dediyu baloga qoldi.” (I.Rizo “Daladagi izlar”)
25. Uy-ro‘zg‘or anjomlari nomi asosida hosil qilingan ismlar: Bolta, Tesha, O‘roq, Ketmon. Bulardan ayrimlariga ism hosil qiluvchi indikatorlar qo‘shilishi kuzatiladi. Masalan: Teshavoy, Boltaboy, O‘roqboy, Ketmonjon.
“– Hozir... – Yoniga burilib, Boltaboevga jilmaydi. – Teshavoy aka, bloknot bormi? Bir bet... – Madaniyat bo‘limi mudiri chapdastlik bilan qo‘yin daftarini chiqardi. – Ruchka... – Rahmat.” (U.Sultonov “Olabo‘ji”)
3) Ba’zi taqinchoqlar, qimmatbaho narsalar nomi asosida hosil qilingan ismlar: Oltin, Oltinoy, Tilla, Marvarid, Marjon, Billur, YOqutxon, Zumrad, Olmosxon, Kumush, Kumushbeka, Javohir, Javhar, Zabarjat;
Misol: “Zumrad narsalarini yig‘ishtirguncha, u saman ot qo‘shilgan aravani yetaklab kelibdi.” (“Zumrad va Qimmat” o‘zbek xalq ertagi)
5) Oziq-ovqat mahsulotlari nomi va maza-ta’m tushunchalarini anglatuvchi leksemalar asosida hosil qilingan ismlar: Asal, Asaloy SHirmonoy, Shirin, Shakar.
Misol: “Qalam bargu guli nasring‘a surmak,
Raqam Farhod ila Shiring‘a surmak.” (A.Navoiy “Farhod va Shirin”)
2) Ma’qul bo‘lganlik tushunchasini anglatuvchi nomlar asosida hosil qilingan ismlar: Munosib, Yaxshigul, Yaxshiboy, Fayz (yoqimli), Habiba (suyukli), Ta’rifa (maqtashga loyiq), E’zoza, Muazzam (e’zozli), Mukammal, Muxlis (sevgili) va boshqalar;
“Uning ustiga havo sovigandan-soviy boshladi. Hali yo‘lga tushmay turib, yoshi o‘tganroq ayolni ergashtirib YAxshiboyning o‘zi kelib qoldi.” (Tohir Yo‘ldoshev. “Yaxshiboy”)
3) Kuchli, jasur, g‘oliblik tushunchasini anglatuvchi nomlar asosida hosil qilingan ismlar: Pahlavon, Polvon, Jasorat, Jasur, Mansur (g‘olib), Uvays (kuch-qudrat), Quvvat, Qudrat, Mardon, Muzaffar, Jur’at, Botir va boshqalar;
Misol: “– Ayt-chi, Muzaffar, – dedi Qodirboy, oldin uni bir sinab ko‘rmoqchi bo‘lib. – SHu kechasi nima ishlar qilding?” (H.Qodiriy “Eski toshkantda”)