O‘zbekisтon respublikasi

Muvaqqat to‘siqlar. Хodimlarni kuchlanish ostida bo‘lgan va ish o‘rniga yaqin joylashgan tok o‘tuvchi qismlarga tasodifan yaqinlashishdan saqlash uchun muvaqqat to‘siqlar ishlatiladi. Ularga ko‘chma izolatsiyalovchi shitlar, ustqo‘ymalar, to‘siqlar, panjaralar kiradi. Shchitlar quruq yog‘ochdan, metall mahkamlagichlarsiz yaxlit (tok keltiruvchi qismlarga tasodifan tegib ketishning oldini olish uchun) va panjarali qilib (kameraga kirish yo‘lini to‘sish uchun) tayyorlanadi. Ular kuchlanish ostida bo‘lgan tok o‘tuvchi qismlarga tegmasligi kerak, ular orasidagi masofa xavfsizlik texnikasi qoidasiga muvofiq bo‘lishi lozim. Ko‘chma yerga ulagich. Ko‘chma yerga ulagich ishlash uchun to‘xtatib qo‘yilgan elektr qurilmalar qismlariga yanglish kuchlanish vujudga kelishidan himoya qilish uchun (statsionar yerga ulovchi pichoqlar bo‘lmaganda) ishlatiladi (4.48 – rasm). Yerga ulash doimiy yoki olinadigan shtanga yordamida bajariladi. Yerga ulash quyidagi tartibda bajariladi: kuchlanish ko‘rsatkichi tekshiriladi va uning yordamida elektr qurilmaning yerga ulanadigan qismida kuchlanish bor- yo‘qligiga ishonch hosil qilinadi; yerga ulagichga yerga ulovchi sim tutashtiriladi, kuchlanish bor-yo‘qligi tekshiriladi yerga ulash shtangasi yordamida tok o‘tkazuvchi qismga ulanadi. Ish tugagandan keyin yerga ulash simlari teskari
tartibda yig‘ishtirib olinadi.
Shtanga dastasi halqa bilan cheklangan izolatsiyalovchi qismdan iborat. Egiluvchan misdan tayyorlangan simlarning kesimi qisqa tutashish vaqtidagi
termik turg‘unligi bo‘yicha tanlanadi. U kuchlanishi 1000 V dan yuqori bo‘lgan elektr uskunalarda kamida
25 mm, kuchlanishi 1000 V va undan past bo‘lgan uskunalarda esa kamida 16 mm bo‘lishi kerak. Yerga ulashishni bajarishdan oldin va har qaysi qisqa tutashish tokining ta’siridan so‘ng har safar yerga ulash simlari tekshirib chiqiladi.

42. 
    – rasm. Ko‘chma yerga ulagich (kuchlanishi 1000 V gacha bo‘lgan tarmoq uchun):1, 3, 4, 5-qisqichlar; 2- ulanish simlari; 6, 7, 8-izolatsiyalangan dastaklar.
    

3.