O’zbekiston respublikasi qishloq xo’jaligi vazirligi

Konsullik muasasalarining funksiyalari
Konsullik muassasalarining funksiyalariga o‘zlari vakillik qilayotgan davlatning iqtisod, savdo, fan va texnika sohasidagi manfaatlarini himoya qilishdan tarkib topadi.
Konsullik muassasalarining maxsus funksiyalari turli xil. Ularga quyidagilarni kiritish mumkin.
– o‘zi kelgan davlatning iqtisodiy, savdo, madaniyat, fan va siyosiy hayoti haqida o‘z davlatiga xabar berish;
– konsullik okrugidagi vatandoshlari ro‘yxatini olib borish;
– pasport viza faoliyatini olib borish;
– fuqarolik holati dalolatnomalari yozish faoliyatini amalga oshirish;
– zarur hujjatlarni talab qilish vazifalarini bajarish;
– hujjatlar va imzolarning haqiqiyligini tasdiqlash faoliyatini amalga oshirish;
– o‘zi vakil qilingan davlat tergov va sud organlari topshiriqlarini bajarish va boshqa vazifalarni bajarishdan iboratdir.
Nazorat savollari:
1. Diplomatik va konsullik huquqining o‘zaro aloqasi va tafovutlari nimalarda namoyon bo‘ladi?
2. A.Temur diplomatiyasi, diplomatiya to‘g‘risida o‘z asarlarida fikr bildirgan olim va mutafakkirlar mehnatlarining mazmun-mohiyatini izohlang.
3. Diplomatik va konsullik huquqini tartibga soluvchi xalqaro hujjatlarning milliy qonunchilikka ta’siri qanday?
4. Diplomatik huquqni ta’riflashda ko‘zga tashlanadigan yondashuvlar qaysilar?
5. Diplomatik huquqning qo‘shimcha manbalariga nimalar kiradi?
6. Diplomatik va konsullik huquqini tartibga solishga qaratilgan milliy qonunchilik bazasini izohlang.
7. Diplomatik va konsullik immunitet va imtiyozlarini bir-biridan farqlang.
8. Maxsus missiyalarni tartibga solishga qaratilgan xorijiy va milliy normativ-huquqiy bazani izohlang.
9. Konsullik huquqining kelib chiqish va rivojlanish tarixini davrlashtiring.
10. Konsullik muassasalarining asosiy va qo‘shimcha funksiyalari nimalardan iborat?
Kazus 1.
1997-yilning 31-oktabr kuni Nyu-york shahri politsiya xodimlari tomonidan Rossiya Federatsiyasining BMT qoshidagi Doimiy vakili V.Lavrovning xizmat avtomobili kaliti olib qo‘yilgan hamda uning rasmiy missiyasining – ushbu tashkilot Xavfsizlik Kengashi majlisida ishtirok etishiga to‘sqinlik qilingan. Bundan kelib chiqib, Rossiya Federatsiyasi Tashqi ishlar vazirligi ushbu holatni 1961-yilgi Diplomatik aloqalar to‘g‘risidagi Vena konvensiyasining qo‘pol buzilishi degan xulosaga keladi.
Rossiya Federatsiyasining xulosasi asoslimi? Ushbu holatda qaysi normativ-huquqiy hujjatlar asosida vaziyat hal etiladi? Masalani hal etishda 1961-yilgi Vena konvensiyasining qoida va normalarining qo‘llanishi borasida fikr bildiring.
Kazus 2.
2001-yilning 21-dekabrida Turkmaniston Respublikasining rasmiy hukumati O‘zbekiston Respublikasi elchisi Abdurashit Qodirovni persona non grata deb e’lon qildi va 24 soat ichida mamlakatni tark etishini talab etdi. Buning sababi sifatida, Turkmaniston hukumatining ta’kidlashicha, elchining Turkmaniston Prezidenti Saparmurod Niyazovning hayotiga suiqasd qilishda aloqadorligi isbotlangan.
2002-yilning 16-dekabrida O‘zbekiston vakolatxonasida turkman chekistlari tintuv o‘tkazganlar.
Bunga javoban, O‘zbekiston Tashqi ishlar vazirligi Turmaniston hukumatini vakolatxona binosining diplomatik daxlsizligini buzishda ayblaydi hamda A.Qodirovning suiqasdga aloqasi yo‘qligini ta’kidlaydi.
Ushbu holatga huquqiy baho bering.