O‘zbekiston respublikasi oliy va

Sutlarning  sifatiga  talablar.  Pasterizatsiya  qilingan  tabiiy  sigir  sutining 
sifati  GOST  13277-85  talabiga  javob  berishi  kerak.  Mazkur  standart  talabi 
bo‘yicha  sutning  sifati  organoleptik  va  fizik-kimiyoviy  ko‘rsatkichlari  asosida 
baholanadi. Organolpetik ko‘rsatkichlari bo‘yicha sut oq yoki oq-sarg‘ishroq rangi, 
bir  xil  konsistetsiyali,  cho‘kindisiz,  o‘ziga  xos  toza  ta’m  va  hidga  ega  bo‘lishi, 
begona  ta’m  va  hidlarsiz  bo‘lishi  kerak.  Sterilizatsiya  qilingan  sutlarda  esa 
qizdirilgan  sutga  xos  hid  va  ta’m  yaqqol  sezilib  turadi  va  rangi  sal  qo‘ng‘irroq 
bo‘lishi  mumkin.  Pasterizatsiyalangan  sutlar  yuzasida  qaymog‘i  to‘planib  qolishi 
ham  salbiy  ko‘rsatkichlardan  biri  hisoblanadi.  YUzasida  qaymog‘i  to‘planib 
qolishlik  faqatgina  gomogenizatsiya  jarayonini  o‘tmagan  yoki  uzoq  saqlangan 
sutlardagina bo‘lishiga ruxsat etiladi. 
 
Standart  talabi  bo‘yicha  sutlarning  fizik-kimiyoviy  ko‘rsatkichlaridan  yog‘ 
miqdori,  yog‘siz  quruq  modda  miqdori,  nordonligi,  tozalik  darajasi  va  harorati 
tekshiriladi.  Sutlarda  yog‘  miqdori  ularning  turiga  qarab  2,5%  dan  6%  gacha, 
yog‘siz  quruq  modda  miqdori  7,8-8,1%  dan  kam  bo‘lmasligi,  nordonligi  kichik 
idishlarga  qadoqlangan  pasterizatsiya  qilingan  sutda  21
0 
T  dan,  sterilizatsiya 
qilingan  sutda  esa  20
0 
T  dan  ko‘p  bo‘lmasligi  talab  etiladi.  Aholiga  sotilayotgan 
sutlarning  hamma  turi  tozaligi  bo‘yicha  1-darajali  tozalikdan  kam  bo‘lmasligi 
kerak. 
 
Savdo  tarmoqlariga  flyaga,  sisterna,  konteynerlarda  keltirilgan  sutlar 
iste’mol qilishdan oldin albatta qaynatilishi kerak. 
 
Sutlarni  qadoqlaganda  idishlar  toza,  sizib  chiqayotgan  joylari  bo‘lmasligi, 
paketlarda  bo‘lsa  paketlar  ivib,  deformatsiya  bo‘lib  qolmagan,  aniq  va  to‘g‘ri 
tamg‘alangan bo‘lishi kerak. 
 
Taxir,  achchiq,  em-xashak  ta’mli,  metal,  moy,  mog‘or,  molxona  hidi  kelib 
turadigan,  konsistensiyasi  cho‘ziluvchan  va  boshqa  kamchiliklarga  ega  bo‘lgan 
sutlar sotuvga chiqarilmasligi kerak. 
 
Pasterizatsiya 
qilingan 
sutlarning 
kafolatlangan 
saqlash 
muddati 
tayyorlangan vaqtidan boshlab 36 soat, sterilizatsiya qilingan sutlarniki esa 10 kun 
qilib belgilangan.