O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta maxsus

---

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI 

OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI 

 

 

TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI 

 

 

"Ijtimoiy - iqtisodiy" fakulteti 

 

 

"M o l i ya" kafedrasi 

 

 

 

 

"HUQUQIY SHAXSLARNI SOLIQQA TORTISHDA SOLIQ 

IDORALARI NAZORATI" 

 

fanidan 

 

MA`RUZALAR  MATNI 

 

 

Bakalavriatning 5340600-"Moliya" ta`lim yo`nalishi uchun 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

T e r m i z  -  2009 

 

 

---

 

2 

 

  

 

 

"TASDIQLANGAN" 

Ijtimoiy - iqtisodiy fakulteti ilmiy kengashining 

2009 yil _____ avgustdagi majlisida muhokama qilingan va 

1-sonli qarori bilan tasdiqlangan 

 

Kengash raisi _______ dots. Ro`ziyev O.A. 

 

 

"TAVSIYA ETILGAN" 

Ijtimoiy - iqtisodiy fakulteti 

"Moliya" kafedrasining 

2009 yil ____ avgustdagi majlisida muhokama 

qilingan va tavsiya etilgan 

1-sonli bayonnoma 

 

Kafedra mudiri:  ________  dots. Toshqulov A.H. 

 

 

Taqrizchi: 

"M o l i ya" kafedrasi 

dotsenti 

 

Isanqulov I.T. 

 

Тuzuvchilar: 

"M o l i ya" kafedrasi 

o`qituvchisi: 

 

Do`sanov R.X. 

 

 

 

 

 

 

 

 

© TermDU, "Moliya" kafedrasi 

 

---

 

3 

KIRISH 

So'nggi yillarda respublikamizda davlat soliq xizmati organlari  uchun kadrlar 

tayyorlash  tizimini  takomillashtirish,  yuqori  malakali  kadrlar  tayyorlash 

yuzasidan  kompleks  chora  -tadbirlar  amalga  oshirilmoqda.  Soliq  organlari 

inspektorlari-ning  asosiy  faoliyati  byudjetga  undiriladigan  soliqlar,  yig'im-lar  va 

davlatning maqsadli  fondlariga to'lovlarning o'z vaqtida va to'liq undirilishi ustidan 

nazorat  o'rnatishidir.  Bundan  tash -qari  soliq  nazorati  awalo,  soliq 

to'lovchilarning  qonunga  bo'ysi-nish  ko'nikmasini  tarbiyalashi,  hamda  soliq 

to'lovchilarda  soliq  ob'ektlarini  yashirishdan  ko'ra  uni  vaqtida  va  to'liq  to'lash 

to'g'ri-roq  ekanligini  anglatishi  kerak.  O'zbekiston  Respublikasi  Prezi-denti 

ta'kidlab  o'tganidek  "Ularning  bosh  vazifasi  nafaqat  byudjetga  soliqlarning  o'z 

vaqtida  va  to'liq  undirilishini  ta'-minlash,  balki  soliq  xuquqbuzarliklarining  oldini 

olish  maq-sadida  soliq  to'lovchilarga  doimiy  yordam  berishlari  va  ularni 

o'qitishlari muhimdir"

1

 

Ta'lim jarayonini Davlat ta'lim standartlari va o'quv meto-dik adabiyotlarning 

yangi  avlodi  bilan  ta'minlash  talablari  tala-ba  va  magistrlar  uchun  yangi 

adabiyotlarni  yaratishni  taqozo  qil-moqda.  Shu  jihatdan  mazkur  o'quv  qo'llanma 

muhim  ahamiyatga  ega.  Mazkur  qo'llanma  oliy  o'quv  yurtlari  talabalari, 

magistrlari,  professor  o'qituvchilari,  aspirantlar,  ilmiy  tadqiqotchilar  uchun 

mo'ljallangan. 

Hozirgi  paytda  soliq  nazorati  yuritish  tartibini,  uni  sama-rali  tashkil  etishni, 

korxonalarda  ichki  soliq  nazoratini  o'rna-tish  tartibini  bilish  va  takomillashtirish 

nafaqat soliq inspek-torlari balki tadbirkorlik sub'ektlari, buxgalterlar, auditor-lar 

uchun ham muhimdir. 

Mazkur  o'quv  qo'llanma  soliq  nazoratini  tashkil  etish  yuzasi-dan  qabul 

qilingan  qonunlar,  nizomlar,  O'zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  soliq 

nazoratini  erkinlashtirish  yuzasidan  far-monlari,  qarorlari  va  boshqa  me'yoriy 

xuquqiy hujjatlarni o'z ichiga olgan. 

Soliq  nazorati  o'quv  qo'llanmasida  respublikamizda  soliq  nazoratini  tashkil 

etish  holati,  huquqiy  asoslari,  soliq  nazoratini  amalga  oshirish  usullari,  shakllari, 

mavjud  muammolar  optimallashtirish  yo'nalishlari  ko'rib  chiqilgan.  O'quv 

qo'llanma  «Soliq  va  soliqqa  tortish»,  «Moliya  menejmenti»  magistratura 

mutaxassisligi  magistrantlari  uchun  mo`ljallangan.  Undan  talabalar  boshqa 

mutaxassislik 

magistrantlari, 

aspirantlar, 

professor-o'qituvchilar 

keng 

foydalanishlari mumkin. 

                                                           

1

  I.A.Karimov.  Bosh  maqsadimiz  -  jamiyatni  demokratlashtirish  va  yangilash,  mamlakatni 

modernizatsiya va isloh qilishdir. - T.:O'zbekiston 2005. 

 

---

 

4