O`zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

21.Mavzu:Noan’anaviy buyum yasashda xamir va boshqa materiallar bilan ishlash.
Reja:
1.Maktabgacha talim tashkilotlarida loydan buyum yasash vazifalari.
2.O’yinchoq yasashga o’rgatish usullari.
3.Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida xamirdan o’yinchoqlar yasash vazifalari.
4. “Ilk qadam ”dasturi asosida xamirdan meva sabzavotlar non turlari yasashga o’rgatish.
Tuzli xamirdan narsalar yasash usullari.Biz doimo plastilindan narsalar yasashni yoqtirganmiz va mehr bilan ishlaganmiz.ammo yasagan ishimiz uzoq saqlanmagan.Lekin biz mehr bilan yasagan o’yinchoqlariniz uzoq saqlanishini juda-juda istadik va uni saqlash mumkinligini qulay usulini topishga harakat qilib ko’rdik.Natija yomon emas.Bu usulni sizga ham taklif qilamiz. Bu tuzli xamirdan yasash usuli bo’lib, nafaqat 2-3 yoshli bolalarni , o’smirlarni, balki katta yoshdagi kishilarni ham qiziqtiradi.Tuzli xamirdan qiziqarli shakllar yasash qadimgi Rossiya davridan boshlangan bo’lib, yasalgan narsalar sovg’atariqasida qo’llanilgan va shu kungacha yetib kelgan.Bir ko’rinishdan oson ko’ringan tuzli xamir usuli anchagina murakkabdir.Chunki xamirga ishlatiladigan mahsulotlar katta ahamiyat kasb etadi.Birinchidan tuzli xamir tez yorilib ketishi mumkin.Ikkinchidan oddiy tuzli xamir bilan ishlash oson va qulay bo’lmagandek chiroyli ko’rinishga ega bo’lmaydi.Keling xamir tayyorlash usullari bilan yaqindan tanishamiz.
1.500 gr un,200 ml sovuq suv, 200 gm mayda tuz.Xamir tayyorlash usuli qulay va oson, hatto yeb ko’rish ham mumkin.Ba’zi kichik yoshdagi bolalar bu xamirni og’ziga solishdan ham toymaydi.
2.200 gm oliy nav un, 200 gm mayda tuz, 200 ml suv, 2 0sh qoshiq qog’oz oboy yelimi yoki PVA yelimi.Endi xamir tayyorlashni boshlaymiz.Avval idishga tuzni solib olamiz.So’ngra suv solib to eriguncha aralashtiramiz va uni sekin-asta aralashtiramiz. Xamirimiz yumshoq, cho’ziluvchan, qo’lga yopishmaydigan holga kelguncha yaxshilab qorib olamiz. Butayyorlab olgan xamirimizdan istagan narsamizni yasashimiz, hatto haykalchalar, rasmlar ham yasash ishlarimiz yakuniga yetgach, ularni qurishga qo’yamiz.Qish oylarida esa quritish uchun pechga qo’yamiz va ranglash ishlarini davom ettiramiz.Ranglash usuli guash yoki oziq-ovqatlar bo’yoqlari orqali davom ettiriladi
Rang xususiyatini yoqotmasligi uchun o’yinchoqlarimizni laklab qo’yamiz.
Ranglarni chiqarish usuli:havo rang = ko’k+ oq, pushti=oq+ qizil, Siyohrang=ko’k+ pushti, yashil=havorang+ sariq,Zarg’aldoq= sariq+ qizil, malla=yashil+ qizil.Och yashil= yashil+ ko’k.agar ranglarni xamirga qo’shsa yarqiragan hamir hosil bo’ladi.
Savol va topshiriqlar:
1.Noana’naviy buyum yasash deganda nimani tushunasiz?
2. Tuzli xamir qanday tayyorlanadi?
3.Tuzli xamirdan qanday o’yinchoqlar yasash mumkin?