O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent to’qimachilik va yengil sanoat instituti «Sanoat muhandisligi»

2- rasm. Uskunalarni yig’ish va bo’laklash sxemasi.
1-uskuna, 2-asosiy bo’laklar guruhi, 3-birinchi bo’laklar bosqichi guruhi,
4-ikkinchi bo’laklar bosqichi guruhi, 5-qismlar.



3- rasm. Gayka kalitlari

4- rasm. O’z-o’zini markazlovchi chiqargich

5

b
- rasm. Shponka chiqargich:
a-qo’l yordamida, b-maxsus moslama yordamida.



6- rasm. Ochqichlar (otvertkalar).

7- rasm. Urib chiqargichlar

Mashinalarni bo’laklashda ko’p vaqt qattiq qotirilgan va presslangan detallarni yechishga sarflanadi: shkivlar, tishli g’ildiraklar, muftalar, g’ildirash podshipniklari, vtulkalar va hokazolar. Ba’zi fabrika va zavodlarda bu detallarni bolg’a yoki mis kovlagichlar yordamida yechiladi. Bunday asboblarni qo’llashda nafaqat ko’p vaqt sarflanadi, birikmali yuzalar eziladi va o’tqazish o’lchamlari buziladi.

Qiyin yechiladigan juftliklarni bo’laklashda ishlatiladigan ayrim usullar
Uskunalarni ishlatish davrida mahkamlovchi qismlar tashqi muhit va xizmat ko’rsatilishiga qarab, ifloslik, chang to’lishi natijasida zanglab, ochilmaydigan holatga kelib qoladi. Shuning uchun ularni ochishda yengillashtirishning texnologik usul va yo’llari mavjud.
Rezbali birikmalarni ochishni yengillashtirish uchun ular kerosinli yoki skipidarli vannalarda 1…2 soat ivitiladi va so’ng yechiladi. Ayrim hollarda shkiv, tishli g’ildirak, gayka, bolt, shpilkalar payalnik (qizdirgich) yordamida 250…300⁰S da qizdiriladi. Lekin ikkinchi birikmaning qizib ketishiga yo’l qo’ymaslikni nazarda tutish zarur bo’ladi.
Gayka, shpilka, boltlarni yechishdan oldin ularni kichik miqdorda yanada qotirib (joyidan siljitib), undan keyin yechish usuli yoki rezbali juftliklarni bolg’a bilan yengil urish bilan siljitib, keyin yechish usulini qo’llash mumkin.
Singan shpilka, vint yoki boltlar maxsus asboblar - ekstraktor, bo’r va boshqalar yordamida chiqarilib, ular quyidagi rasmda ko’rsatilgan (8,9-rasmlar).

8- rasm. Singan mahkamlovchi bo’laklarni chiqarish:
a-ochqich (otvertka) yordamida, b-rezba ochish yordamida, v-bo’r yordamida,
g-eksikator yordamida, d-gayka payvandlash yordamida,
ye-shayba va simni payvadlash yordamida.



9- rasm. Mexanik chiqargichlar