O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi saida kasimxodjayeva

Y. Yuzelyunasning kamer asarlari
. Litva kompozitori Y. Yuzelyunas, masalan, 
dastlabki neoromantik asarlaridan so‘ng “Afrika eskizlari”da (1961), torli orkestr 
uchun poema-kontsertida (1961), torli asboblar uchun Birinchi kvartetida (1962) 
yangi original uslubni izlashga murojaat qilgan.
Keyingi asarlarida, ya’ni metstso-soprano, aralash xor va orkestr uchun yozilgan 
“Kulga aytiladigan alla” vokal-simfonik poemasida (1963), shuningdek Uchinchi 
simfoniyasida (“Inson lirasi”da) kompozitor fuqaroviy mavzuni yoritish uchun 
topilgan rang-barang va ritmik vositalarni qo‘llaydi. 
“Kulga aytiladigan alla” vokal-simfonik poema bosqinchilar tomonidan yoqib 
yuborilgan qishloq nidosini ifodalaydi, yaxshilikka va yorug‘likka bo‘lgan ishonchni 
kuylaydi. Solist, xor va orkestr uchun yozilgan “Inson lirasi” simfoniyasi (E. 
Mejelaytisning “Inson” kitobidan olingan she’rlari asosida bastalangan) tabiat va 
shahar, tafakkur (“Fikrlar”) va mehnat (“Qo‘llar”) quvonchini kuylaydi. 
Simfoniyaning yorqin publitsistik mazmuni urushga qarshi norozilikni ifoda 
etadi (“Inson” uchinchi qism). 
D. 
Kabalevskiyning 
“Rekviyem”i.
 
Urushda 
qurbon 
bo‘lganlarga
R. Rojdestvenskiy so‘zlariga yozilgan D. Kabalevskiyning “Rekviyem”i (1962–1963) 
bag‘ishlangan. Urush haqidagi boshqa asarlar va xotiralardagidek mazkur monumen-
tal qo‘shiq asarda ham “O‘lganlar xotirasi oldida munosib bo‘ling” degan fikr ustuvor 
qilib ko‘rsatilgan. 
Yangi tafakkur tizimlari, yangi tamoyillar, an’anaviy modellarni qayta ko‘rib 
chiqish 60-yillar kamer janrlari rivojini belgilab berdi. Kompozitorlar tarkibi 
bo‘yicha har xil tembrli asboblarga ega o‘ziga xos kamer ansambllarni tashkil 
qilishgan, oddiy bo‘lmagan obrazli-kompozitsion yechimlarni izlashgan (masalan, “... 
uchun musiqa” janri keng tarqalgan”), qadimgi qo‘shiq intonatsiyalari ustida ishlar 
olib borishgan, dodekafoniyaga yaqin bo‘lgan tizim sohasida eksperimentlar 
o‘tkazishgan.